Bize iki sade kahve getirsene

Altı aydır uzakta yaşıyorum. Dilimin dönmediği çok şey var ama en çok “lütfen” demekte zorlanıyorum. Emrediyormuşum gibi geliyor. Demeyince kaba oluyorum çünkü bu söz günlük hayatın çok önemli bir parçası. Zamanla alışacağımı sanıyorum.


Lütfen diyemiyorum, çünkü geldiğim yerde bu bir emir sözüdür, nezaket değil. Üsttendir, niyeyse söyleyene kendini zengin hissettirir. Taksiden inerken şoför sorar “Burada mı”, yolcu kendini semtin sahibi gibi hisseder: “Lütfen!” Bu aslında “Dur!” emridir. Müdür odasına çağırır kağıtları uzatır “Mevlüt’e verir misin lütfen” der sekreterine, bu bir rica değildir, meali “Ver!”dir. En dayanılmaz sahneler ise kafelerde, restoranlarda yaşanır. İlk “lütfen” yerini “Bize iki sade kahve getirsene”ye bırakır ve getiren ne kadar surat yapsa azdır. Oysaki istemeyi bilmek basit bir sanattır.


Tek başına masum aslında, tonlaması kötü, o da söyleyenden kaynaklanıyor. Lütfen derken büyükleniyor insanlar, belki hiç olamadıkları şeyi iki saniyeliğine olabiliyorlar, o yüzden. Coğrafyayla da yakından ilgili, genlere işlemiş bir eziklik belki.


“Lütfen”in kardeşi ise “kolay gelsin”. Ömrüm boyunca bu lafı pek az kişiye diyebildim. Yanından geçerken çalışan birine “Kolay gelsin” denir ama bana göre bu eşitlikçi bir söz değil. Denk masalarda oturanlar birbirine söylediğinde abes olmayan, ama masadan masası olmayana gittiğinde eğreti duran, masasızların densiz karşılanacağı için masalardakilere söylemekten çekindiği bir söz. Onun yerine diyecek başka güzel kelimeler var. Merhaba, iyi günler, görüşmek üzere... Tam karşılığı değil ama olsun, yeter ki gönüller kırılmasın, gün güzel olsun.


“Kolay gelsin” de “lütfen” de, kendini yukarıda hissetmek isteyenlerin aşağıda gördüklerine söyledikleri sözlere kolayca dönüşebiliyor.


“Lütfen”i biraz mürekkep yalamışların çeviri romanlardan, televizyon dizilerinden alıp kendi ağzına, kültürüne adapte etme şekli bu. Halbuki o hikâyelerde her kesimden insan birbirine nezaket icabı “lütfen” der.


Biz birbirimize nazik olamıyoruz, belki birbirimizi sevmediğimizden.


Bildiğim, bu iki sözün de muhatabını genellikle mutlu etmediği. İnanmıyorsanız ilk gördüğünüz kişiye söyleyin, nasıl söylediğinizi tartın, sonra onun yüzüne bakın.


Kelimelere değil öfke, kelimelerin tonuna.


Yoksulların, zenginlerin sahip olduklarına değil kendilerine davranma biçimlerine öfke duymaları gibi bir şey.

Facebook Yorumları

YORUMLAR

Yorum kurallarını okumak için tıklayınız!
  • Misafir Yazınızda günlük hayatta bınkörce kullanılan kelimelerin üzerindeki sisi aralamışsınız çok teşekkürler:)
    CEVAPLA
  • Misafir siz size hizmet eden kişiye nazik davranılması konusunda bu kafar hassasken bu ayakların bizi ezmesi ağırıma gidiyor benimki insanları hor görmrk değil sadece çaresiz hissetmek
    CEVAPLA
  • ozcanperihan@hotmail.com sizi anlıyorum, fakat hepimiz birilerine "işlerimiz gereği" hizmet ediyoruz ve hizmet alan buyurma hakkına sahip değil. buyurduğu zaman tek sonuç karşı tarafta nefret uyandırmak.
    CEVAPLA
  • Misafir o ayak ları yıllar önce biz baş seçtik ama şim di üzerimizde tepiniyor ne yazıkki o ayaklar hala baş sananlar var
    CEVAPLA
  • Misafir siz benim ne demek istediğimi gayet iyi anladmışsınız
    CEVAPLA
  • ozcanperihan@hotmail.com kimin ayak kimin baş olduğuna kim karar veriyor? bu yetkiyi nereden, kimden alıyor?
    CEVAPLA
  • Misafir hitaptaki üslup ,hem kültürle hemde insanın yapısıyla ilgili bence birde kişinin haddini bilmesi de önemli
    CEVAPLA
  • ozcanperihan@hotmail.com kimin haddi ne mesela?
    CEVAPLA
  • Misafir lütfen herkese hak ettiği şekide davranalım ki ayaklar baş olmasın herşey biiribirine karışmasın
    CEVAPLA
  • Misafir siz mesela size nasıl davranılması gerektiğini düşünüyorsunuz?
    CEVAPLA
  • Misafir birde konuşan gözler vardır çok şey anlatır sanki dlin utanıpta söyleyemediklerini yada üşenip söylyemediklerini
    CEVAPLA

İnternet sitemizde kullanılan çerezlerle ilgili bilgi almak ve tercihlerinizi yönetmek için Çerez Politikası, daha fazla bilgi için Aydınlatma Metni sayfalarını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.