Yaz mevsimi önce manavlardaki renklilikle insanı baştan çıkarır. Özlediğimizmeyveleri taze taze yemektir derdimiz. Sonra öyle bir zaman gelir,meyvelere baktıkça ‘’Ben o kasayı alayım’’ dersinizmanavınıza. İşte tamda o zaman geldi sanırım. Yaz bitmeden reçel yapmak lazım. Hepimizin büyüklerinden duyduğu reçel tarifleri hatta anıları vardır.Mesela biz adalılar bahçede kurutulmak için bekletilen meyvelere arıların nasıl saldırdığını, bizleri de bahçemizden nasılmahrum ettiklerini biliriz. Belki de bu nedenle reçellere biraz çocukça sitembile edebiliriz. Daha eskilere gittikçe anneannemannesinin iyi bir reçel yapabilmek için reçeli kirece yatırdığından bahseder. Ben bunu her duyuşumda heveslenir ve deneyeceğimderim. Ama nedense annemengeller: “Allah aşkına icat çıkarma!’’ Aslında haklı korkmakta. Yemek kitaplarımın her imza gününde, annemkilolarca reçel yaptı benimiçin. Kitabımtanımadığım evlerinmutfaklarına, kütüphanelerine girerken bir de ailemizin reçelini tatmış oldu okurlar.
Reçellerim gümrükte kaldı!
Reçele dair anılarımbitmiyor. Kültür Bakanlığı’nın davetlisi olarak 2008’de Frankfurt Kitap Fuarı’na katılmıştım. Türk yemeklerini tanıtıcı bir konuşma yapmamgerekiyordu. Ben giderimde reçellerimgitmezmi? Koli koli reçel benden önce Frankfurt’a yola çıktı ve ne yazık ki gümrükte takıldı kaldı. Ben konuşmamı reçelsiz bitirdim. Hâlâ düşünürümacaba birileri tattımı diye. Yüzlerce kavanoz reçel, kilolarcameyve... Evde reçel yapmak bence evcil olmaya dair bazı şeylerin göstergesi. Camkavanozlar, tahta kaşıklar, büyük tencerelermutlu birmutfağın göstergesidir. Benimmasalsı reçel tariflerim arasında kulağıma bugüne kadar fısıldanmış olanları sıralamak isterim: Reçeller genellikle geceden şekere yatırılır. Yıkadığınızmeyvelerinmiktarına göre şeker ilave etmek gerekir. Zamanınız varsa bir yöntemşöyle olabilir: Sabah önce kısık ateşte sonra harlı ateşte kaynatılır. 10-15 dakika harlı kaynadıktan sonra akşama kadar bekletilir. Akşam tekrar aynı yöntemle kaynatılır. Tencerede oluşan köpüklerin ortada toplanması için tencere sallanır. Her kaynatıştan sonra köpükler, bitene kadar dikkatlice alınır. Reçeli karıştırmaktan korkmayın. Başka bir yöntemse çok güneşli ortamlar için: İlk gün kaynattıktan sonra yayvan cam veya porselen bir kapta güneşte pişirebilirsiniz. Güneş gidince içeri almalısınız. Güneşte pişirme işlemi 3 günde biter. Reçellerinizi kuru kavanozda saklayabilirsiniz. Güneşte pişirilmiş reçeller daha dayanıklı olur. Reçellerin parlak görünmesi için tereyağı ve limon suyundan yararlanabilirsiniz. Reçel daima büyük yayvan bir tencerede pişmeli. Vişne, çilek, böğürtlen, kayısı, şeftali gibi reçellerin başka bir pişirme yöntemi daha var.Meyveleri yıkadıktan sonra tencereye yerleştirin. Tencerenin ağzını kapatın. Kendi buharıyla ara ara sallayarak 10 dakika kısık ateşte pişirin. Daha sonrameyvenin miktarı kadar şeker ilave edin. Kaynama başlayınca, dengeli olarak her tarafı kaynadıktan sonra 20 dakika da harlı ateşte kaynatın. 1 kgmeyve için 1 limon suyu veya 1 tatlı kaşığı limon tuzu kullanın. 10 dakika da bu şekilde harlı ateşte kaynatın. Eğer hemen sıcakken kavanozlara koyar ve kapağını kapatıp ters çevirirseniz reçelinizi daha uzun bir zaman bozulmadan muhafaza edebilirsiniz.
Reçelle konuşmak...
Zordur reçeli anlamak, tam tutturmak. Annem şöyle der: “Reçel sana söyler ben tamamım diye. Üzeri boncuk boncuk olur. Köpüklerini temizledikçe parlaklığını da hissedersin.’’ Annemin yaptığı gibi, reçelle henüz konuşmaya başlamadıysanız, reçelin kıvamını doğru tutturmak için belki biraz daha teknik bilgi vermekte fayda var:
Bir kesme şekerin üstüne bir damla reçelin suyundan damlatın. Eğer damla şekerin üzerine yayılmazsa reçeliniz olmuş demektir.
Porselen düz bir tabağın içine reçelin suyundan bir kaşık dökün, ortasından bıçakla ayırın. Tekrar birleşmiyorsa reçel olmuş demektir.
Az bir miktar reçeli soğuk bir tabağa koyduğunuzda, bir dakika içinde katılaşmıyorsa şeker ilave edip tekrar kaynatmak gerekir.
Tabii ilk kuralın doğru meyve seçimi olduğunu unutmamalıyız. Bizim evde manavdan gelen meyve anneannemin reçellik mi değil mi testinden geçmeden reçel olabilme mertebesine erişemez.
Reçeli saklamak da bütün kış kaliteli bir reçel yemeyi hayal ediyorsanız çok önemli. Reçel soğumadan, üzerindeki hava kabarcıkları kaybolmadan üzerini kapatmalısınız. Kavanozu serin ve karanlık bir yerde saklamalısınız.
Bütün bunları yaptıktan sonra da gururla ev yapımı reçellerinizi sunmalısınız. Kahvaltıda, çayda, sahurda, iftarda... Belki eskilerin yaptığı gibi özel kaşıklarıyla hoşgeldiniz ikramında...
Hazırlayan: Selin Kutucular
Asma Kabağı Reçeli tarifi için tıklayın...
Bademli Kayısı Reçeli tarifi için tıklayın...
Kırmızı Erik Marmeladı tarifi için tıklayın...
Çilek Reçeli tarifi için tıklayın...
YORUMLAR