Cep telefonları gibi, dizüstü bilgisayarlar da birçok insanın hayatının vazgeçilmez bir parçası haline geldi ve çoğu insan uyanık olduğu sürenin çoğunu ikisinden biriyle geçiriyor. Taşınabilir hale getirilen dizüstü bilgisayarlar da her an ve her yerde olabilmeleriyle bu işi oldukça kolaylaştırıyor. Artık yatağınızın rahatlığından plaja ve hatta seyahat ederken neredeyse her yerde çalışmak mümkün. Dizüstü bilgisayarlar kullanım açısından çok fazla esneklik sağlasa da sağlığınızı ve genel refahınızı korumak için dikkat etmeniz gereken bazı şeyler var.

Dizüstü bilgisayarınızı kucağınıza koymak zararlı mı?

İsmine yaraşır bir şekilde bilgisayarınızı dizlerinizin üzerinde kullanmak mantıklı gözükse de birçok açıdan sağlığınıza zarar verebilir. İşte bilgisayarınızı kucağınızda kullanmamanız için birkaç sebep:

1- Sıcaklık

Dizüstü bilgisayarlar çok miktarda ısı yayar. Bu ısının derecesi, tehlikeli bir yanığa neden olacak kadar güçlü olmasa da, uzun süreli maruz kalma, ‘eritema ab Igne (EAI)’ olarak veya daha yaygın olarak ‘kızarmış cilt sendromu’ olarak bilinen bir duruma neden olabilir. Bu durum, ciltte beneklenme veya kızarıklık şeklinde ortaya çıkar. Genellikle geçici olmakla birlikte, uzun süreli sürekli maruz kalma, kalıcı cilt renginin bozulmasına neden olabilir. Kızarmış cilt sendromunun bazı daha ciddi vakaları, özellikle ısı kaynağına maruziyet ortadan kalktıktan sonra bile kaybolmazlarsa, kanser belirtisi olabilir.

2- Radyasyon

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte radyasyon da günlük yaşamın düzenli bir parçası haline geldiği bir gerçek. İnsanlar, telefonlar ve bilgisayarlar aracılığıyla kadar her gün radyasyona maruz kalıyor. Radyasyon seviyelerini güvende tutmanın anahtarı kontrollü kullanım olsa da, kucağınıza bir dizüstü bilgisayar yerleştirmek aslında vücudunuzun hem cihazın elektronik çalışmasından hem de kablosuz iletişim yeteneğinden kaynaklanan EMF radyasyonuna maruz kalma oranını artırır. Radyasyonun özellikle üreme çağındaki erkek bireylerde sperm kalitesini etkilediği ve hatta öldürdüğünü gösteren çalışmalarla birlikte radyasyonun daha yaygın ve daha genel; yorgunluk, sürekli baş ağrıları, baş dönmesi, kronik soğuk algınlığı ve nezle gibi riskleri düşünüldüğünde, kendinizi uzak tutmak isteyebilirsiniz.

3- Postür bozukluğu

İdeal ve ergonomik olarak bilgisayar ekranı göz hizasında yerleştirilmelidir, böylece kullanım sırasında sırtınızı düz ve omuzlarınızı rahat tutabilirsiniz. Bir dizüstü bilgisayarı kucağınıza yerleştirmek, doğal duruşunuzu bozarak ekran üzerine eğilmenize neden olur. Bu, sırt, omuz ve boyun ağrısına neden olabilir.

4- Sağlıksız alışkanlıklar

Son olarak, dizüstü bilgisayarı kucağınıza koyma alışkanlığı, bilgisayarı yatağınıza götürmeyi ve uyumadan önceki bir saati ekrana bakarak ve çalışarak geçirmeyi kolaylaştırır ve böylece uyumayı zorlaştırır. Aynı şekilde kucağınızda dizüstü bilgisayar varken yatakta veya kanepede çalışma rahatlığına sahip olmak da konsantrasyon üzerinde etkili olabilir. Bu alışkanlık ters etki yapabilir ve işlerinize odaklanmayı zorlaştırabilir.

Ne yapmalı?

Bilgisayarınızı bir dizüstü bilgisayar olarak görmeyi bırakıp sabit bir masada çalışmak, sizi birçok sağlık sorunundan kurtarabilir. İşte bunu kolaylaştıracak birkaç ipucu:

Dizüstü bilgisayar pedi kullanın

Özellikle hareket halinde belki de seyahat ederken çalışmanız gerekiyorsa, dizüstü bilgisayarı gerçekten kucağınıza koyma ihtiyacı duyuyorsanız, en kolay çözüm bir koruyucu kullanmak olabilir. Yalnızca dizüstü bilgisayarınızla kucağınız arasında bir koruma katmanı sağlamak için değil, aynı zamanda radyasyonu saptırmak için tasarlanmış yüksek kaliteli dizüstü bilgisayar altlıklarından edinebilirsiniz.

Şarjdayken kullanmayın

Bu kalıcı bir çözüm olmasa da, dizüstü bilgisayarınız tarafından yayılan radyasyon miktarını en aza indirmenin kolay bir yoludur. Bilgisayarınız şarj olurken daha fazla radyasyon üretir ve prize takılıyken kullandığınızda bu radyasyonun çoğuna kendinizi maruz bırakırsınız. Bu nedenle, kullanırken dizüstü bilgisayarınızı fişten çekmeniz önerilir.

Uygun bir masa edinin

Bu sorunun en temel çözümü kucağınız yerine dizüstü bilgisayarınız için ergonomik bir masa kullanmaktan geçer. Uygun bir masa, kucağınızı ve hayati organlarınızı ısıdan koruyacak, sizi cihazdan doğru uzaklıkta tutarak radyasyonu en aza indirecek ve duruşunuzu doğru tutacaktır.

Rahatlık her zaman güvenli ve sağlıklı değildir ve kucağınıza dizüstü bilgisayar koymak gibi bazı rahat alışkanlıklar, şu anda fark edemediğiniz bazı uzun vadeli sonuçlar doğurabilir. Bu alışkanlığa sahip biriyseniz, onu kırmayı ve kendinizi olası sağlık yaralanmalarından veya rahatsızlıklarından korumayı düşünmeye başlamanın zamanı gelmedi mi?

Referans: Andy Hsu. “Using Laptops on Your Lap - What are the Health Risks?” Şuradan alındı: https://motiongrey.com/blogs/news/health-risk-of-using-laptops-on-lap (22.04.2021).