Her yılın sonunda, Cambridge Sözlüğü ekibi bir araya gelerek arama verilerini inceliyor ve yılın kelimesi unvanını hangi kelimenin hak ettiğine karar veriyor. 2024 yılı için bu kelime manifest!

Yılın kelimesi nasıl seçiliyor?

Cambridge Sözlüğü, Yılın Kelimesi’ni seçerken üç ana kriteri dikkate alıyoruz: Kullanıcı verileri, dönemin ruhu (zeitgeist) ve dil.

• Hangi kelime en çok arandı veya bir anda popülerleşti?
• Hangi kelime o yıl yaşananları en iyi şekilde yansıtıyor?
• Bu kelimenin dil açısından ilginç olan yönü nedir?

Manifest neden seçildi?

Kullanıcı verileri

Manifest, bu yıl 130.000 sayfa görüntülemesi ile en çok aranan kelimelerden biri oldu. Bu aramaların büyük ölçüde, Mayıs 2023’te Cambridge Sözlüğü’ne eklenen şu anlam nedeni ile yapıldığı düşünülüyor. Görselleştirme ve olumlama gibi yöntemler kullanarak istediğiniz bir şeyi elde ettiğinizi hayal etmek ve bunu yapmanın gerçekleşme olasılığını artıracağına inanmak.

Dönemin ruhu (Zeitgeist)

Manifest etme (bir şeyi düşünerek ve hayal ederek gerçekleştirme) pratiği, pandemi sırasında sosyal medyada birçok manifestasyon etkileyicisinin (influencer) para, kariyer başarısı veya genel olarak bolluk elde etmek için ipuçları paylaşmasıyla popüler hale geldi. Ancak bu yıl, özellikle olimpiyatçılar, paralimpik sporcular, şarkıcılar ve diğer tanınmış kişilerin başarılarını manifestasyon sayesinde elde ettiklerini söylemeleriyle ana akımda iyice yer buldu.

Dil

Manifest kelimesinin beraber kullanıldığı diğer kelimelerin negatiften pozitife doğru değiştiğini fark edildi. Eskiden manifest genellikle belirti, hastalık, stres gibi kelimelerle birlikte kullanılıyordu:

• Hastalık ilk olarak şiddetli mide ağrıları şeklinde kendini gösterdi (manifest).
• Ergenlerde depresyon sıklıkla öfke olarak kendini gösterir (manifest).

Son zamanlarda ise, manifest kelimesinin hedef, başarı, rüya gibi olumlu kelimelerle kullanıldığını görüldü. Ayrıca, artık sadece şeyler kendini göstermiyor; insanlar istedikleri şeyleri manifest etmeye başladılar:

• Hayalinizdeki işi gerçekleştirmek için bu basit adımları kullanın.
• Yüzücü, ilk altın madalyasını paralimpik oyunlarda manifest ettiğini söylüyor.

On yıllık yılın kelimesi

Manifest, 10. yılın kelimesi. Bu on yıl oldukça inişli çıkışlı geçti ve seçilen kelimeler bu durumu yansıttı. Politikalar, teknolojik gelişmeler ve tabii ki küresel pandemi hakkında endişeler vardı. Ancak bunun yanında, azim ve pozitif ruh hali, çevresel sorunlara artan farkındalık ve herkesin konuştuğu bağımlılık yaratan bir kelime oyunu da görüldü.

İşte önceki yıllarda seçilen kelimeler:

2023: hallucinate

2022: homer

2021: perseverance

2020: quarantine

2019: upcycling

2018: nomophobia

2017: populism

2016: paranoid

2015: austerity

İnsanların neyi aradığını görmek ve bu aramaların neden artış gösterdiği üzerine düşünmek her zaman büyüleyici oluyor. Bazı yıllarda, belirli bir kelime için aramalarda ani artışlar görülüyor. Bu artışlar bir hafta ya da sadece bir gün olabiliyor. 2021'de perseverance kelimesine olan ilginin şubat ortasında aniden artması, Mars’a inen Perseverance gezginiyle net bir şekilde bağlantılıydı. Ancak 2022’de, bir günde 65.000’den fazla kişinin homer kelimesini arandı. 2023 yılında, hallucinate kelimesine olan ilgideki genel artış, o yıl eklenen ve yapay zekayla ilgili yeni anlamıyla ilişkilendirildi. 2024 yılı için seçtiğimiz Yılın Kelimesi manifest, sosyal medyadan ana akım haberlere geçen bu dil değişiminden doğdu.

Kaynak: Cambridge Words. "Cambridge Dictionary’s Word of the Year 2024". Şuradan alındı: chatgpt.com/c/90b64352-18ca-49c1-ae2c-c7aae87d68fd. (20.11.2024).

Sosyal medyanın dilimize yerleştirdiği kelimeler

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte günlük hayatta zamanımızın çoğunu sosyal medyada geçirir olduk. Bunun sonucunda da dilimize birçok yeni kelime yerleşti. İşte o kelimelerden bazıları...

19

Youtuber Yaptığı yemekten tutun da gece bakım rutinine kadar her şeyini videoya kaydedip Youtube'a yükleyen arkadaşlarımız Youtuber (yutubır) ünvanını almış durumda. Kulağa basit gibi gelse de bu işten para kazanıp zengin olan insanların sayısı hiç de az değil!

DM'den yürümek İngilizce Direct Message yani direkt mesaj anlamına gelen DM sayesinde beğendiğiniz bir kişiye Instagram ya da Twitter'dan direkt mesaj atarak yürüyebilirsiniz. DM'den yürüme olayı yaygınlaştığından beri "Kızlaar üst dönemlerden Ali var yaa bana DM'den yürüdüü" gibi cümleler kulağınızda çınlıyor biliyoruz.

Caps Caps, bir fotoğrafın üzerine komik yazılar yazmak anlamına geliyor. Sosyal medyada gördüğümüz capslerden olsa gerek, arkadaşlarımızın fotoğraflarının üstüne komik cümleler yazıp kendi capslerimizi yapmakta da üstümüze yok!

Feys, Face İlkokul öğrencisinden tutun da 70 yaşındaki dedenize kadar herkesin kullandığı bir sosyal platform olan facebook dilimize face (evet yazıldığı gibi okuyacaksınız), feys gibi sözcükler katmayı başardı. "Feyse foto attım, face'de hiç beğeni gelmedi" gibi cümleler bugünlerde kulağımızın aşina olduğu cümlelerden.

Takipçi kasmak, takip edeni takip etmek... Takipçi sayısının popülerlik oranıyla doğru orantılı olduğu günümüzde sosyal medyada takipçi kasmak, takipçi sayısını arttırmak için her yol mübahtır demek oluyor. İster takipçi satın alın, isterseniz #takipedenitakipederim diyin ama mutlaka takipçi sayınızı arttırın.

Online Kelime anlamı çevrimiçi olan online, anlık mesajlaşma programlarından tutun da alışveriş sitelerine kadar birçok sosyal mecrada kullanılan kelimelerden.

Emoji Duygularımızı sosyal medyada yansıtma yöntemimiz olan emojiler aslında pek bir sevimliler. Artık yazdığınız bir cümlenin sonuna emoji koymuyorsanız o cümle, cümleden sayılmıyor bilesiniz!

Hashtag Instagram'da paylaşılan fotoğrafların açıklama kısmında #günaydın #pazarkeyfi #kahve gibi kelimeler görmeye alışkınız. Bu hastagler fotoğrafları aynı başlık altında toplamaya yararken daha fazla beğeni almanıza da katkı sağlıyor unutmayın!

Fenomen Sosyal medyada belirli sayıda takipçiye sahipseniz artık siz de bir fenomensiniz! Bu fenomenler genelde çeşitli yerler gezip fotoğraflarını paylaşan ya da ilgilendiği konular hakkında bilgilerini paylaştıkları videolar çeken insanlardan oluşuyor.

Fake İngilizce'de sahte anlamına gelen fake, günümüzde genelde gerçek bir kullanıcıya ait olmayan hesapları anlatmak için kullanılmakta.

Favlamak, fav atmak Favlamak kavramı hayatımıza Twitter'la birlikte girdiğinde beğendiğimiz bir tweeti favorilerimize eklemek anlamına geliyordu. Ama artık dilimize öyle bir yerleşti ki günlük hayatta bile "Bluzumu beğenen favlasın" "Bu plan benden fav alır" gibi cümleler kurabiliyoruz.

Friendzone "Sevdiğim kız bana abi dedi."'nin İngilizce versiyonu diyebiliriz Friendzone için. Sevdiğiniz insandan "Ama ben seni arkadaş olarak görüyorum" cümlesini duyduğunuz an siz de Friendzone'a girdiniz demektir.

Like atmak Paylaştığımız fotoğraflara, durum güncellemelerine like atılması için kendimizi paralıyor ama like yerine beğenmek kelimesini kullanmayı asla tercih etmiyoruz...

LOL Eskiden bir şeye çok güldüğümüzde bunu sosyal medyada "Hahaha" diye belirtirdik ama artık LOL demeyi tercih ediyoruz. İngilizce'deki "laughing out loud" ya da "lots of laughs" kelime gruplarının kısaltması olan LOL sesli güldüm/çok güldüm anlamına gelmekte.

Selfie Telefonunuzun ön kamerasından kendinizi, arkadaş grubunuzun fotoğrafını çektiğinizde bu bir selfie oluyor. Artık selfie çekmeden bir günümüz bile geçmezken buradan arkadaş grubunuzda anı yaşamak yerine "Hadi bir selfie çekineliiiim" lafını ağzından düşürmeyen arkadaşlarınıza selam söylemiş olalım.

Snap Snapchat uygulamasıyla hayatımız giren snap kavramı, belirli bir süre içinde yok olmak kaydıyla tek bir arkadaşınıza, eşinize dostunuza gönderdiğiniz fotoğraf ve videolarınız için kullanılıyor.

Story Arkadaşınıza gönderdiğiniz snapleri listenizdeki tüm arkadaşlarınız görsün istiyorsanız snapinizi story'inize ekleyin. Böylelikle fotoğrafınız 24 saat boyunca story'de kalacak ve o süre zarfında tüm arkadaşlarınız fotoğrafınızı görebilecek. (Lütfen yaptığınız her şeyi fotoğraflayarak snap story'inize koyup insanları bayıltmayın...)

Stalk, stalker Hakkında bir şeyler öğrenmek istediğiniz birisi mi var? O zaman o kişiye ait tüm sosyal medya hesaplarını didik didik ederek onu stalklayın. Bu işlemi yapmayı alışkanlık haline getirdiniz mi? Tebrikler! Artık siz de bir stalkersınız.

Trollemek Sosyal medyada belirli bir olayla, fotoğrafla ya da aklınıza gelebilecek herhangi bir şeyle dalga geçmek trollemek anlamına geliyor. Gençlerimiz günlük yaşamında da arkadaşlarına yaptığı şakalar ve geçtikleri dalgalar için de "Hehehe nasıl trolledim ama seni..." gibi cümleleri çoğunlukla tercih etmekte.