Gösterilere müdahale etmek için sıkılan biber gazı, bütün canlıların sağlığını olumsuz yönde etkiliyor. Kullanılan gazların nitelikleri ve zararlı etkileri ne? Bu gazlardan korunma yolları neler?

Tabip Odası ve Türk Tabipler Birliği'nin yayınladığı dosya bütün bu sorulara cevap veriyor.

2 adet gaz kullanılmaktadır.

1- CS gazı (aslında gözyaşartıcı gazlar grubunda yer alan ancak yanlışlıkla biber gazı diye bilinen gaz) özellikle gözleri yakar ve soluk almayı zorlaştırır.

2- CR gazı ; özellikle ciltte yoğun yanma ve kaşıntı hissi meydana getirir ve daha yoğun soluk almakta zorluk yaratır.

• Gaza maruz kalma sonucu göz yanması meydana geleceğinden mümkün ise gözü dışarıdan hava almayacak şekilde kapatacak gözlükler (havuz ve deniz gözlükleri) kullanılması uygundur.

• Nefes aldığınızda ciğerlerinize dolup yakacağı için maske kullanmak uygun olacaktır.

• Özellikle 2 no’lu gaz atıldığında kıyafetinize bulaşıp kıyafet üstünde kalacak ve cildinizi yakmaya devam edecektir. Bu nedenle yedek kıyafet getirmeniz ve gaza maruz kaldıktan sonra değiştirmeniz uzun süreli etkiden sizi koruyacaktır. Gaza maruz kalmış kıyafetinizi plastik torbaya koyup ağzını sıkıca bağlayınız.

• Tanısı konulmuş kalp rahatsızlığı, astım, KOAH benzeri akciğer rahatsızlığı olanlar ve alerjik bünyesi olanların gaza maruz kalması daha da tehlikelidir.

• Gaza maruz kalma olasılığı yüksek olan durumlarda kesinlikle kontakt lens kullanılmamalıdır. Kontakt lens ile gaza maruz kalındığında gözde ciddi problemler oluşmaktadır.

Gazla temas halinde yapılacaklar

• Bir no’lu gaza maruz kaldığınızda özellikle gözleriniz yanacak ve soluk almakta zorlanacaksınız. Bu durumda bol suyla (yarı su, yarı rennie, talcid gibi antiasid katılmış suyla da aynı işlemin yapılması uygundur) gözlerinizi yıkayınız ve rahat soluk almak için mümkünse oturup geriye doğru 45 derece açı verecek şekilde arkaya yaslanınız. Başınızı yukarı doğru kaldırarak nefes alıp veriniz.

• İki no’lu gaza maruz kalma durumunda cildinizde şiddetli yanma olacak ve nefes almakta zorlanacaksınız. Bu durumda yağlı bir sıvıyla (süt, bebe yağı, normal yağ vs.) ile bölgeyi yıkadıktan sonra bir bezle siliniz. İşlemi birkaç kere tekrar ediniz. Bu uygulamadaki amaç maddeyi çözüp ciltten uzaklaştırmaktır.

• Rahat soluk almak için mümkünse oturup 45 derece açı verecek şekilde arkaya yaslanınız. Başınızı yukarı doğru kaldırarak nefes alıp veriniz.

Yanlış bilinenler

• Lütfen gaz maruziyeti sonrası gözünüze limon sıkmayınız. Yararı olmadığı gibi gözünüze zararı olacaktır.

• Cildinizi yakan 2 no’lu gaz için su kullanmayınız, daha fazla yanmaya neden olmaktadır.