Evet, kelaynak değiller ama konuşan sayısı azaldıkça dillerin de soyu tükeniyor. Neyse ki Romanyalı bir grup genç, kendi çevrelerinde artık az konuşulan dilleri teknolojiyle barıştırmaya çalışıyor ve bu dillerde bilgisayar terimleri türetiyor. Böylelikle bu dilleri konuşanlar internetle daha çok içli dışlı olabilecek ve dilleri internette yer edinebilecek.


Unesco Devrede

St. Louis’te yaşayan bilgisayar mühendisi Kevin Scanell da www.indigenoustweets.com adresinde, Twitter’da kullanılan farklı dillerin bir kaydını tutuyor. Şimdilik sadece 100’e yakın dilin bulunduğu sitede, hangi dilden ne zamandan beri kaç twit atıldığı gösteriliyor. Scanell, sitedeki dil sayısının artacağını söylüyor ve ekliyor: “Sosyal medya gençleri bir araya getirme ve dillerin kullanımını inceleme açısından en önemli ortam. Biz hep birlikte sadece İngilizce ve Fransızca gibi global dillerin internette yer alabileceği düşüncesini kıracağız.”


Scanell bu konuda yalnız değil. UNESCO’nun da özellikle dünya dilleri üzerinde yaptığı sayısız çalışma var. Üniversitelerde bu konularda özel bölümler açılıyor. Hatta 2 ay önce Hacettepe Üniversitesi’nde “Son Sesler Duyulmadan” başlıklı kapsamlı bir sempozyum düzenlendi.


2-3 Temmuz’da Kenya’da gerçekleşen Rising Voices (Yükselen Sesler) sempozyumundaysa gençlerin anadillerini internette kullanmaları için özendirilmesi ve bilgisayar programlarının daha çok dilde piyasaya sürülmesi gerektiğinin üstünde duruldu. “Bu sayede gençler dillerinin tarihe değil geleceğe ait olduğunu anlayacaklardır” denildi.


“Dilleri kurtarmak” temalı çalışmaların en çok ses getireniyse tabii ki Google’ın EndangeredLanguages.com sitesi. Alliance sponsorluğunda gerçekleşen projede her gün farklı bir dilden yeni bir kelime öğrenebilirsiniz. Tehlike altında olan dillere dair bilginiz varsa bunları da paylaşabiliyorsunuz. Grafikler şeklinde, dünyanın neresinde kaç dil konuşulduğu, kaçının ne derece tehlikede olduğu görülüyor. Hatta bazı dilleri konuşan son kişilerin ses kayıtları dahi mevcut ve bu sitenin her gün daha kapsamlı hale getirilmesi amaçlanıyor. Benim içinse hiçbir yerde bulamadığım Kıbrıs lehçesine şimdi daha sıkı sarılıp anneannemin masallarını onun dilinden kaleme alma vakti geldi galiba.


Hazırlayan: Heja Bozyel

Facebook Yorumları

YORUMLAR

Yorum kurallarını okumak için tıklayınız!

İnternet sitemizde kullanılan çerezlerle ilgili bilgi almak ve tercihlerinizi yönetmek için Çerez Politikası, daha fazla bilgi için Aydınlatma Metni sayfalarını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.