Matematik, ilkokul ve lise yıllarında sizin için de anlaşılması zor bir ders miydi bilmem ama benim için öyleydi. Yeterince kavrayamadığım matematik derslerinde, tahtaya filan kalkıp rezil olurum korkusu yaşardım. Üniversitede felsefe okudum ve matematiğin ne kadar hayati olduğunu anladım...

Prof. Enis Sınıksaran’ın “Matletik” adlı projesinden birkaç yıl önce haberdar oldum. Proje, ilköğretim öğrencilerinin kâğıt kalem bağımlılığı olmadan, eğlenerek matematik öğrenmelerini hedefliyor. Bilgisayar ortamında örnek soru ve alıştırma sayısını sınırsız artıran ve çocuklara kendi başına deneme imkânı sunan proje, önce üstün zekâlı öğrencilerle başlamış, ancak karma sınıflarda da başarılı olmuş. Şu sıralar İstanbul’da Yiğit Koleji’nde hayata geçirilen projenin sonuçları umut verici. Prof. Enis Sınıksaran “Matletik”i anlattı...

Bu projeyi yapmak nereden aklınıza geldi?

Mathematica diye bir program var. 1998’de keşfettim, sonra çözdükçe âşık oldum. Bilgisayar başında sembolik matematik yapmak çok çekici geldi. Bunları üniversitedeki derslerimde kullanırken, Çocuk Üniversitesi’nin kurucusu arkadaşım bir gün dersi boş geçecek bir hocanın yerine ders vermemi istedi. Orada üstün zekâlı çocuklara matematik tarihiyle ilgili bir şeyler anlattım, çok hoşlarına gitti. Cephaneliğim de vardı yanımda.

“Cephaneliğim” derken...

Mathematica dilinde yazdığım bazı interaktif uygulamalar yanımdaydı, onlara Pi sayısı ve geometrik olasılıkla ilgili birkaç şey gösterdim. Bir de fraktallarla ilgili bir şeyler yaptık... Bunlar elle yapılması olanaksız işlerdir. Çok etkilendiler ve bir ders daha yapmak istediler. Sonra karma bir sınıfla ders yaptık. Derse katılım arttı, hatta seviye yükseldi. Matematik dersinde çocuklarda kaygı, korku ve negatif tutum gibi sıkıntılar oluyor. Bu defa çocuklar kaygı duymadı. Sonra hafta sonu uygulamalarına başladık. Ama hafta sonu kursundan öte okullarda matematiği böyle öğretmek gerektiğini düşündüm. Ve Mathematica dilinde Matletik’i yazdım. Matletik, Milli Eğitim Bakanlığı müfredatını da içeren, elektronik ortamda matematik projesi. Yiğit Koleji’nde test sürecindeyiz. Yönetim çok esnek ve olumlu bakıyor. Öğretmenleri de eğitiyoruz.

Kaç çocuk katılacak teste?

Yetenekleri ve anlama kapasiteleri açısından denk olan iki sınıf seçip birine Matletik’le diğerine de normal matematik dersi yaptırdık. Kantitatif ve kalitatif veri topluyoruz. İlk gözlemlerimiz; Matletik’le ders yapan öğrencilerin kaygı geliştirmediği, derse katılımın arttığı yönünde. Dönem sonunda iki grubun durumunu tespit etmek Matletik’in etkilerini ölçmek için ikinci bir test uygulayacağız. Daha sonra elde ettiğimiz tüm verilerle istatistik analizleri yapacağız. Yani projenin akademik ayağı da devam ediyor...

Akademik ayakta neler yapılıyor?

Neticede bu akademik de bir çalışma. Programın matematiğe ilişkin kaygı ve varsa olumsuz tutumları iyileştirip iyileştirmediğini araştırıyoruz. Bildiri ve makaleler hazırlıyoruz. Programı geliştirmek için çalışmaya da devam ediyoruz.

Projenin hedefleri

• Eğlenceli, somut örneklere dayalı, kavramsal ve beceri odaklı öğrenme olanakları sunulması ve matematiğe ilişkin kaygıların giderilmesi.

• Matematik kavramların görsel araçlarla kavratılması ve matematiksel sezginin geliştirilmesi. Örn: Çember ve düzgün çokgen ilişkisi, rasyonel sayıların sonsuzluğu, Fibonacci sayılarının altın spiralle ilişkisi, Pisagor Teoremi ya da olasılık konuları bilgisayarın yarattığı olanaklarla salt görsel araçlarla sunulabiliyor.

• Evdeki bilgisayarında veya tabletinde gelişmiş oyunlar oynayan, internette ve televizyonda animasyonları görmeye alışmış öğrencilerin, okul ortamlarının da bunlara paralel olması hedefleniyor. Matematik yazılımlar, sınıf içi uygulamalarla öğrencilere eğlenceli, somut örneklere dayalı, kavramsal ve beceri odaklı öğrenme olanakları sunabiliyor. Örneğin, doğum tarihlerini (220595 gibi) Pi sayısının basamaklarında arayıp bulan öğrenciler, 5 milyon basamakta hemen her doğum tarihinin bulunabileceğini kavradıklarında hem Pi sayısını keşfetmiş hem de büyük sayıların rastlantı ve zorunluluk ilişkisindeki rolünü kavramış olurlar.

• Öğretmen tarafından tahtada elle yapılması güç ya da olanaksız işlemlerin gerçekleştirilmesi; yanlışsız ve sınırsız sayıda soru hazırlama ortamının yaratılması ve interaktif test ve sınavlara olanak sağlanması, anlamayı kolaylaştırıyor.

Röportaj: Nur Toprakoğlu