İngiltere'de başlayan ve toplam 35 ülke ve 3600 ilk okula yayılan bir etkinlik var. Çocuklara günlük bir hareket kotası verilen bu etkinliğin adı İngilizce'de "Daily Mile", Türkçe'ye "Günlük mil*" olarak çevirebiliriz. Bu etkinlikte çocuklar ders zamanında dışarıya çıkarılıyor ve 15 dakika boyunca koşu veya yürüme turları atıyorlar. Koşanlar günde yaklaşık 1,6 km koşmuş oluyor. Ülkemizde de 1 ilk okul bu uygulamayı sürdürmekte.

Bu girişim altı yıl önce İngiltere'nin Stirling kentinde bir ilk okulda çocukların ve öğretmenlerin, öğrencilerin daha fit olması gerektiğini düşünmesi sonucunda başlamış. Diğer okulların da bunun önemini fark etmesiyle bu etkinlik yayılmış. Artık İskoçya'dan ABD'ye, Birleşik Arap Emirlikleri'nden Nepal'e, Avustralya'ya kadar bir çok ülkedeki okullarda bu etkinlik yürütülüyor. İngilizce tanıtım videosunu aşağıda izleyebilirsiniz:

Bu azmi gören araştırmacıların "Bunu yapmaya gerçekten değer mi?" sorusunu sormasıyla Stirling ve Edinburgh şehirleri arasındaki üniversitelerde bir araştırma yapılmış ve aşağıdaki sonuçlara ulaşılmış.

Atıl çocuklar

Daily Mile'ın temelinde küresel çocuk fiziksel aktivite krizi yatıyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) çocukların her gün en az 60 dakika hafif/yoğun egzersiz -nefeslerini kesecek kadar- yapmasını öneriyor. Kaslarını güçlendirmek için de her hafta biraz dayanıklılık egzersizi yapmalılar. Buna karşın çocukların yüzde 40'ından azı bu tavsiye edilen düzeylere ulaşıyor.

Yapılan egzersizden bağımsız olarak (uyanıkken) oturarak veya yatarak çok fazla zaman geçirmek de sağlık için kötü. Önerilen maksimum, günde iki saat TV ve geri kalan zamanda sınırlı oturma süresi. Yine, dünyadaki çocukların yüzde 40'ından azı bu rakamlara ulaşıyor. En sağlıklı insanlar yüksek miktarda, ortalama/yoğun tempoda egzersiz yapıyorlar ve düşük miktarda oturma/uzanmayla vakit geçiriyorlar.

Son yıllarda aşırı kilolu ve obez çocukların sayısı hızla arttı vebunu nedenlerinden biri, yetersiz egzersize ek olarak çok fazla oturmak. Aşırı kilolu çocuklar, ilerleyen yıllarda daha fazla diyabet, inme ve kalp hastalıkları riski taşıyor. Bu da yaşam kalitelerini ve potansiyel olarak ömürlerinin uzunluğunu doğrudan etkiliyor. Aynı şekilde endişe verici olan, çocukların fiziksel zindeliklerinin en az 1980'lerden beri ciddi oranda azalmış olması. Çocuklar yorulmadan ebeveynlerinin çocukluklarında koştukları kadar uzağa koşamıyorlar.

Ortaya çıkan bulgular

Hükümetler bu tehditlerle başa çıkmak için araştırmalar güdümünde başarı oranları değişen çeşitli girişimlerde -fiziksel eğitim derslerinin yoğunluğunu artırmak gibi- bulundu. Bu konuda iki ana pürüz bulunuyor: Herhangi bir girişimin, çocukların yapmaya devam edecekleri bir şey olması ve sağlıklarını iyileştirmesi gerekiyor.

Daily Mile'ın cazip yönü, hem kolay olması hem de araştırmacılar değil, bir öğretmen ve birkaç çocuk tarafından tasarlanmış olması. Bu kadar çok okulun bu uygulamayı yürütüyor olması, çocukların da katılım göstermeye devam ettiklerini gösteriyor. Peki, bu etkinliğin sağlıklarına olan etkisi nedir?

Çocuklar Daily Mile'ı öğretmenlerinin seçtiği bir zamanda yapıyorlar. Genellikle yürüyor ve koşuyorlar; okul sahasında ve oyun alanında normal okul kıyafetleri ve ayakkabılarıyla turlar atıyorlar. Önemli olan, her çocuğun kendi temposunu seçmesi ve bu esnada diğer öğrenci veya öğretmenlerle konuşmaya izinli olması.

İki okuldan 4-12 yaş aralığında 391 çocuğu bir akademik yıl boyunca karşılaştırılmış. Okullardan biri Daily Mile'a başlamak üzereymiş, diğerinde bu uygulama bulunmuyormuş. Araştırmanın başlangıcı ve sonunda her çocuk zindelik (mekik koşusuyla), fiziksel aktivite düzeyleri ve durgunluk süreleri (ikisi de ivme ölçer kemerleriyle) ve vücut yağı (deri kıvrım kaliperleriyle) yönünden ölçülmüş. (Vücut kütlesi yerine deri kıvrımına bakılmasının nedeni bu yaş grubunda vücut kütle indeksinin "yağlılığı" ölçmeye çok uygun olmaması. Çocukların boyu uzadıkça artan kemik ağırlıkları sonuçları etkiliyor.)

Daily Mile uygulanan okuldaki çocuklar hafif/yoğun fiziksel aktivitelerini günde 9 dakika (yüzde 15 civarı) artırırken durgunluk sürelerini günde 18 dakika (yüzde 6 civarı) azaltmışlar. Koşabildikleri mesafe 40m artmış (yaklaşık yüzde 5) ve deri kıvrımları 1.4mm veya yüzde 4 azalmış.

Bazıları Daily Mile'ın ders zamanına olan etkisini sorguluyor ancak bu yönde negatif bir bulgu yok. Daha önce, yaklaşık 12.000 çocuğun tek bir sefer yaptığı benzer egzersizin çocukların dikkatini, sözel belleklerini ve mutluluk hislerini artırdığı gösterilmiş. Ayrıca, daha iyi uyuma ve beslenme gibi diğer yararlar da bildirilmiş.

Kısacası sonuçlar, Daily Mile'ın kesinlikle buna değer olduğunu gösteriyor. Gelecekte, bunun yüksek okullar gibi farklı eğitim ortamlarında işe yarayıp yaramayacağının ve farklı arka plana sahip öğrencilerde aynı etkiyi gösterip göstermeyeceğinin araştırılması gerekiyor.

Şimdilik Daily Mile çocuk sağlığı ve mutluluğuna kesinlikle çözüm olabilir. Belki de artık okul hayatının standart bir parçası olacak.

* 1 mil = 1.6 km

Kaynak: theconversation.com