Araştırma Şirketi Areda Survey’in 1100 kişiyle gerçekleştirdiği Akran Zorbalığı Araştırması’na göre katılımcıların yüzde 63,3’ü akran zorbalığına uğradığını belirtiyor.


Akran zorbalığı aileden geliyor

Türk halkı araştırmaya göre dışlanma problemi ya da akran zorbalığının sebebini yüzde 39,4 ile aile içi şiddet ve yetiştirilme tarzı olarak görüyor. Araştırmada akran zorbalığı yaşayıp profesyonel destek almayı düşünenlerin oranın ise yüzde 45,8 olduğu görülüyor.


Araştırmada sorulan sorular ve alınan yanıtların oransal karşılığı ise şöyle:


Hiç zorbalığa maruz kaldınız mı?

Evet - Yüzde 63,3

Hayır - Yüzde 36,7


Daha önce zorbalık yaptınız mı?

Evet - Yüzde 5,9

Hayır - Yüzde 94,1


Zorbalık sizce nedir?

Zorla kabul ettirmek/yaptırmak - Yüzde 31,0

Baskı - Yüzde 19,8

Şiddet - Yüzde 18,1

Terbiyesizlik - Yüzde 10,7

Adaletsizlik - Yüzde 7,0


Dışlanma problemine ya da akran zorbalığına neyin sebep olduğunu biliyor musunuz?

Aile içi şiddet / Yetiştirilme - Yüzde 31,8

Eğitim eksikliği - Yüzde 19,3

Ekonomi - Yüzde 11,9

Kıskançlık - Yüzde 8,3

TV programları - Yüzde 6,4


Çocuklarınızın arkadaşlık ilişkilerinde dışlanma problemi yaşadığını düşünüyor musunuz?

Evet - Yüzde 28,5

Hayır - Yüzde 71,5


Çocuğunuz akran zorbalığı yaşıyorsa profesyonel destek almayı düşünür müsünüz?

Evet - Yüzde 45,8

Hayır - Yüzde 58,2


Araştırmanın metodolojisi

Areda Survey tarafından 04-09 Ocak 2023 tarihleri arasında gerçekleştirilen “Akran Zorbalığı” araştırmasına 1100 kişi katıldı. Tüketici eğilimlerini ele alan araştırma, kantitatif araştırma yöntemlerinden CAWI tekniği ile “Areda Survey’in Profil Bazlı Dijital Paneli” kullanılarak gerçekleştirildi.



Uzman Klinik Psikolog Gülşah Ergin’e akran zorbalığı hakkında merak ettiğimiz soruları sorduk. İşte aldığımız yanıtlar...


Akran zorbalığı nedir?

Akran zorbalığı, bir kişi ya da bir grup tarafından başka bir kişinin sürekli ve amaçlı bir şekilde rahatsız edilmesidir. Burada güçlü olandan güçsüz olana yönelik dengesiz bir güç kullanımı görülür. Kurban olan kişi kendini koruyacak durumda değildir. Akran zorbalığı şakadan farklı olarak sürekli, acıtmaya dayalı bir gücü içerir.


Zorbalığa maruz kalan çocuk nasıl bir duygu durumuna girer?

Zorbalığa maruz kalmış çocuklar kendilerini korkmuş, umutsuz, güçsüz, değersiz, kızgın, terkedilmiş, depresif ve bıkmış hissederler. Yaşadıkları durumu birine anlatmakta zorluk çekebilirler. Bu noktada ebeveynlerin çocuklarını çok iyi gözlemlemeleri ve onlardaki değişimleri fark edebilmeleri çok önemlidir. Akran zorbalığına maruz kalmış çocuklar düşük özgüven, çekingen ve utangaçlık, depresiflik gibi belirtiler gösterebilir. Ayrıca çocukta stres temelli rahatsızlıkların başlaması, açıklanamayan yaralanmalar, kişisel eşyalarını kaybetme gibi durumların yaşanması, akademik başarıda düşüş ve yalnız kalmak istememesi gibi değişimler de söz konusu olabilir.


Çocuğumuz zorbalık yaşadığını anlatırsa ona nasıl yaklaşmalıyız?

Çocuğu akran zorbalığına maruz kalan bir ailenin her şeyden önce çocuğunu yargılamadan dinlemesi ve onu anlamaya çalışması gerekir. Öncelikle, durumu tartışmak yerine çocukların kendilerini ifade etmelerine fırsat vermek ve onlara anlaşılmış olduklarını hissettirmek önemlidir. Ardından zorbalığın nasıl ve ne şekilde gerçekleştiğini öğrenip mutlaka okul yetkilileri ile işbirliğine girmeleri gerekir.


Zorbalıkla karşılaştığı için okuldan soğuyan çocuğa nasıl yardımcı olabiliriz?

Böyle bir durumda ilk yapılması gereken zorbalığın durdurulmasıdır. Ardından, güveni sarsılan çocuklar için okulda yeni bir güven ortamı oluşturulmalıdır. Bu noktada okulun ve öğretmenlerin desteği çok önemlidir. Bu çocukların etrafına ve kendine olan güveninin artması adına grup çalışmalarına dahil edilmesi, sınıf veya okul içerisinde yapılan etkinliklerde onlara aktif görev verilmesi, başarılarının yanı sıra çabalarının da görülmesi ve takdir edilmesi anlamlı bir fark yaratacaktır. Bu yolla çocukta okula karşı oluşan olumsuz duyguların olumlu duygularla yer değiştirmesi sağlanabilir.


Evde açık iletişimi destekleyen bir güven ortamı yaratılması önemlidir. Ebeveynlerin çocuklarının okula gitmek istememelerine karşı çıkmak ve bu konuda tartışmak yerine çocuklarıyla empati kurmaları faydalı olacaktır. Çocuğun yaşadıklarının zorlayıcılığının kabul gördüğü, aile desteğiyle hep birlikte atlatılacağına dair inancın tam olduğunun ifade edildiği ortamlar çocuğun gerileyen motivasyonunu toparlamak açısından verimli olabilir.


Zorbalığa karşı okul yönetimi ve öğretmenlerle nasıl işbirliği yapabiliriz?

Zorbalığa maruz kalan çocuğun ebeveyni karşı tarafı ve onun ailesini suçlamak yerine mutlaka okulla işbirliği yapmalıdır. Burada unutulmaması gereken şey, zorbalığa maruz kalmış çocuk kadar zorbalığı yapan çocuğun da aslında yardıma ihtiyacı olduğu gerçeğidir. Durumu takip etme açısından zorbalığa maruz kalmış çocuktaki değişimleri kaydetme, gerekli kanıtları alma ve okula resmi bir şikayet mektubu yazılması da söz konusu olabilir. Ardından her iki çocuk için de okul yönetimi, öğretmenler ve ebeveynlerle birlikte bir eylem planı oluşturulmalıdır.


Akran zorbalığına karşı ne gibi önlemler alabiliriz, nereye kadar konuya müdahil olabiliriz?

Ebeveynlerin çocuklarıyla daha çok zaman geçirmeleri ve onların fiziksel ihtiyaçlarının yanı sıra duygusal ihtiyaçlarını da karşıladıklarına emin olmaları önemli. Çocuklarıyla okul ve arkadaşları hakkında sohbet etmeleri ve okulda onları üzen bir durum olup olmadığını sormaları da zorbalığı erken fark etmelerinde veya önlemelerinde etkili olabilir. Bu durumu fark ettikleri veya öğrendikleri noktada mutlaka okulla işbirliği yapmaları gerekmektedir.

Çocuğumuz zorbalık yapıyorsa buna kısa ve uzun dönemli olarak nasıl engel olabiliriz?

Çocukları böyle davranmaya iten sebeplerin araştırılması, çocuğun ev ve çevre yaşantısının değerlendirilmesi önemlidir. Bu davranışı sergileyen çocuklar için yapılacaklar mutlaka çocuğun, okulun, ailenin işbirliğini gerektirir. Bu çocuklarla birçok açıdan çok yönlü çalışmalar yapılmalıdır. Kısa dönemde; hem okulda hem de evde bu durumun fark edildiğinin çocuklara belli edilmesi, onaylanmayan davranışlarına yönelik bir konuşma yapılıp bu konuda onlara sınırlar konması, davranışlarının takip edilmesi ve onlara doğru rol model olunması önerilir. Uzun dönemde ise; kendi duygularını ve karşı tarafın duygularını anlama çalışmaları yapılarak empati gelişiminin desteklenmesine ihtiyaç vardır. Sosyal beceri geliştirme, öfke kontrolü, problem çözme gibi alanlar da yine bu çocuklarla uzun dönemde çalışılması gereken diğer alanlardır.

Neler akran zorbalığı tanımına girer?

Akran zorbalığının içerisinde istismarın alt türlerini görebiliyoruz. Bu zarar verme durumu fiziksel, sözel, duygusal, cinsel açıdan olabildiği gibi internet yoluyla da olabiliyor. İsim takmak, sataşmak, dalga geçmek, vurmak, itmek, kakmak, para veya cep telefonu gibi eşyalarını zorla almak, korkutmak amaçlı mesajlar göndermek, kenara itmek, umursamamak, oyuna veya gruba dahil etmemek, çocuk ve onun ailesi hakkında dedikodular yaymak vb. şekilde karşımıza çıkabiliyor.




Facebook Yorumları

YORUMLAR

Yorum kurallarını okumak için tıklayınız!
  • Misafir çocuğum bunları yaşıyor istemesekte .
    CEVAPLA

İnternet sitemizde kullanılan çerezlerle ilgili bilgi almak ve tercihlerinizi yönetmek için Çerez Politikası, daha fazla bilgi için Aydınlatma Metni sayfalarını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.