“Şişman çocuk sağlıklı çocuktur” anlayışının son yıllarda pek çok bilimsel araştırma ile çürütüldüğü bilinmekte ve uzmanlar aileleri bu konuda bilinçli ve duyarlı olmaları konusunda uyarmaktadır. Memorial Hizmet Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Özge Demirel Leman, çocuklarda obezitenin neden olduğu hastalıklar ve korunma yolları hakkında bilgi verdi.

Küçük yaşta obezite kalp hastalıkları ve diyabete davetiye çıkarıyor

Dünya Sağlık Örgütü tarafından önemli bir halk sağlığı sorunu olarak bildirilen şişmanlık son 20 yılda hem erişkinlerde hem de çocuklarda çarpıcı bir şekilde artmaktadır. Ülkemizde de şişman çocukların sayısı hiç de azımsanmayacak boyutlara gelmektedir. Genetik faktörler, hatalı beslenme ve hareketsiz yaşam biçimi şişmanlığın gelişimindeki en önemli unsurlardır. Ayrıca aileleri tarafından aşırı korunan ya da ilgisiz bırakılan çocuklarında şişmanlığa eğilimli olduğu görülmektedir. Şişman çocuklar sosyal ortamlarda ve okulda eğlence konusu olmakta ve arkadaşları tarafından oyun arkadaşı olarak seçilmediği için yalnızlığa itilmektedir. Ayrıca çocukluk çağında şişmanlık sorunu olan çocukların ileriki yaşlarda şişmanlığın devam etmesi sonucunda kalp, tansiyon ve diyabet hastalıklarına aday oldukları da kanıtlamıştır.

Okul çağındaki çocuklar için sağlıklı beslenme önerileri

• Besinlerde çeşitlilik sağlanmalıdır.

• Nişastalı karbonhidratlar ve liften zengin besinlerle beslenilmelidir.

• Yağ ve şeker sınırlandırılmalıdır.

• Bu seçimler yapılırken çocuğun besin seçimi ve tat zevkindeki öncelikler de önemsenmelidir. Çocukların birçoğu hamburger, patates, cips, kola ve çikolataya düşkündür. Bu tip besinlerin çok sık olmamak koşulu ile diğer besinlerle dengelenmesi gerekir.

Sağlıklı beslenme için örnek mönü

Kahvaltı:

• 1 su bardağı sür(200ml) veya meyve suyu (taze
• 1 yumurta veya bir kibrit kutusu kadar peynir
• 2 tatlı kaşığı reçel, bal, pekmez, fındık ezmesi(birisi)
• 5-6 adet zeytin
• 2 ince dilim ekmek

Kuşluk:

1 orta boy meyve

Öğle:

7-8 yemek kaşığı mantı(2 kepçe)

3-4 yemek kaşığı (1 kepçe) zeytinyağlı sebze yemeği

1 ince dilim ekmek

İkindi:

1 kase dondurma

Akşam:

1 kase mercimek çorba

1 porsiyon sebzeli tavuk

1 ince dilim ekmek

Yemekten sonra:

10/12 adet orta boy fındık, ceviz

1 orta boy meyve

Okul yemekleri de çocuk beslenmesinde çok önemlidir. Çocukların özellikle kalori, yağ ve sodyum içeriği yüksek, vitamin ve mineraller açısından yetersiz, katkı maddeleri eklenmiş hazır yiyecekler açısından bilinçlendirilmeleri gerekmektedir. Uygun bir okul yemeği çocukları açlıktan korumalı, bilişsel performansları olumlu etkilemelidir.

Okul mönülerinde:

• Et, yumurta, balık, tavuk, peynir, kurubaklagil gibi proteinden zengin bir besinin bulunması

• En az bir çeşit nişastadan zengin bir çeşidin bulunması

• En az bir çeşit pişmiş veya çiğ sebzenin bulunması

• Yemekten sonra bir meyvenin verilmesi gerekmektedir.

Obeziteyi önlemek için sık sık kilo kontrolü yaptırın

Doğru beslenmenin yanı sıra; çocukların spora yönlendirilmesi sağlıklı nesiller açısından önemlidir. Sokak oyunları tabi ki vazgeçilmezdir. Ancak çocukları yüzme, basketbol, voleybol gibi kolektif sporlara yönlendirmek hem sosyal gelişim hem de sağlıklı kilo için gereklidir. Tüm bunlarla birlikte ailelerin gelecekte çocuklarında oluşabilecek obeziteyi önlemek ve çocukların sağlıklı bireyler olmaları için, yaş-kilo kontrolünü yaptırmalı, gerektiği takdirde de çocuk doktoru ve diyetisyen kontrolüne gitmeleri gerekmektedir.