Sezaryene hazırlanmak

Doula olarak girdiğim doğumlardan çoğu vajinal doğum, ancak arada sezaryen doğumlara da girdiğim oluyor. Sezaryen doğum ya da sezaryen ameliyat, cerrahi bir operasyondur. Bu sezaryen doğumlardan kimisi annenin tercihi, kimisi annenin ve bebeğin sağlığı açısından daha güvenli bir yöntem olduğu için, kimisi de başka sebeplerle yapılıyor. Özetle sezaryen planlı da olabilir, plansız da olabilir.

Şöyle bir senaryo düşünelim: Hamilesiniz, doğumunuz ve doğum sonrası dönem için yapabileceğiniz tüm hazırlıkları yaptınız. Belki eğitim aldınız, belki bir doula ile çalıştınız, belki iyi kitaplar okudunuz, belki de hiçbir hazırlık yapmadınız. Sonuçta kadının doğum yapmak için yaratıldığına inanıyorsunuz. Kendinize, bebeğinize ve bedeninize güveniyorsunuz. Doğumunuzu sükûnet içinde beklediniz. Ancak planlamadığınız bir sebepten ötürü, sezaryen ile bebeğinizi dünyaya getirmek zorunda kaldınız. Doğum işte bu aslında, asla planlayamıyorsunuz. “Siz doğumunuzu planlarken doğum aslında olan şeydir” diye söyler Sevgili Pam England, pek severim bu sözünü.

Sonuç olarak tüm hazırlıklarınıza rağmen, vajinal doğum yapamadınız. Halbuki ne çok istemiştiniz. Hayalinizdeki doğumdan farklı bir doğum yaşadığınızı düşünüyorsunuz değil mi? Böyle olmamalıydı! Kendinizi nasıl hissediyorsunuz? Başarısız mı? Hayal kırıklığı içinde mi? Ya da?

Öncelikle tüm bu kötü duyguları, düşünceleri içinizden atmanızı öneriyorum. Doğum şekliniz nasıl olur ise olsun, önemli olan sizin ve bebeğinizin sağlığıdır. Doğuma hazırlanırken doğumu anlamak, bedeni tanımak önemlidir. Bu yüzden doğuma hazırlık eğitimleri var. Ancak esas olan sağlıklı anne ve sağlıklı bebektir. Doğumunuzdan bebeğiniz kucağınızda ne kadar coşku ile çıktığınız önemlidir. Sizi iyi hissettirecek duygu budur. Bebeğiniz artık kucağınızda, siz artık bir annesiniz, bir aile oldunuz. Geriye dönüp baktığınızda doğumunuz sizin için bir başarı temeli değildir. Bu sebeple kendinizi hayal kırıklığı içinde veya başarısız hissetmemelisiniz.

Ya da şöyle bir senaryo düşünelim. Anne karnında bebeğin normal duruşu dik şekilde ve kafası aşağıda olacak şekildedir. Bebeğin ters durması yani kafası yukarıda makatı aşağıda durması makat geliş olarak adlandırılır. Bu durum normalde doğum kanalına başı ile giren bebeğin anormal olarak kalçası veya bacaklarıyla girmesidir. Yani normalde anne karnında bebeğin başı aşağıda olması gerekirken poposu aşağıdadır. Genelde hekimlerimiz makat geliş olan bebeklerde anneye sezaryen önerir. Siz de, yani demek istediğim mecburi bir sebepten ötürü sezaryen olmak zorunda kalabilirsiniz…

Ya da siz tercih ettiniz, ya da başka sebepler.

Peki, doğumunuzdan önce kendinizi sezaryene nasıl hazırlamalısınız?

Öncelikle sezaryeni anlamalısınız, elbette doktorunuz ile konuşarak. Doğuma nasıl hazırlanırsanız hazırlanın, doğum tercihiniz ne olursa olsun sezaryen operasyonunun nasıl yapıldığını, risklerini ve yan etkilerini muhakkak öğrenmenizi öneririm. Vajinal doğuma nasıl hazırlanıyorsanız, sezaryene de hazırlanmalısınız. Evet, belki tercihiniz bu değil ama hayatta bazen istemediğimiz zamanlarda planlamadığımız şeyler başımıza gelebiliyor. Ya da belki gerçekten de, istediğiniz planlı bir sezaryen…

Anestezi nasıl olacak, bölgesel mi yoksa genel mi? Her birinin avantajı ve dezavantajını öğrenin. Bebeğinizi karşılamak, onu kucaklamak istiyorsanız elbette bölgesel anesteziyi tercih etmelisiniz.

Eğer sağlık açısından bir tehdit yok ise doğumun kendiliğinden başlamasını bekleyebilirsiniz.

Sezaryen doğumunuza eşiniz katılacak mı? Hatta destek için doulanızın, arkadaşınız vs. katılmasını isteyebilirsiniz. Sizin yanınızda destek olacak kişi veya kişiler için hastane yetkililerinden izin alabilirsiniz hatta belki de bu talebinizi yazılı olarak verebilirsiniz. Eşiniz, doulanız vs. doğum masasının başında ayakta sizin yanınızda durabilir veya oturabilir. Bu pozisyonda sizin elinizi tutabilir, sizinle konuşabilir size gevşeme ne nefes egzersizlerini hatırlatabilir. Size bebeğinizin doğumu ile ilgili bilgi verebilir, sizi doğuma hazırlayabilir.

Sezaryen sonrasında ne tür ilaçlar almalısınız, ne kadar süre sonra yemek yiyebileceksiniz, ne kadar süre sonra ayağa kalkıp yürüyebileceksiniz, dikişleriniz ne kadar hareketlerinizi kısıtlayabilir, ağrınız olur ise ne yapmalısınız, dikişlerinize nasıl bakmalısınız, bunun için doğal yöntemler var mı, tüm bu konuları araştırıp öğrenebilirsiniz.

Bebeğiz ile ten tene temas yaşamak istiyor musunuz? Ten tene temas biliyorsunuz ki her annenin hakkıdır, talep etmelisiniz. Tıbbi bir gereksinim olmadığı sürece bebeğinizi doğar doğmaz kucağınıza vermelerini isteyebilirsiniz. Bebeğiniz de sizin çıplak göğsünüzde yatarken, üzerini bir havlu ile örtebilirler. Bebeğiniz tanıdık olduğu ses ile karşılaşsın hemen, sizin kalp sesiniz, sizin sesiniz. Sizin sıcaklığınız ile nefes almaya devam etsin. Bebeğinizin bir süre kendi göğsünüzde kalmasını ve ilk emzirmenin de orada gerçekleşmesini isteyebilirsiniz. Sizin tedaviniz yapılırken siz de bebeğinizi kucağınızda tutabilirsiniz. Daha sonra bebeğinizi diğer bakımları için götürmeleri gerekiyor ise, ki genelde götürürler, bu gibi durumlarda eşiniz de bebeğe eşlik edebilir.

Sezaryen sonrası kaç gün hastanede kalacaksınız, çıktıktan sonra evdeki iş planlamasını önceden ayarlamak da oldukça önemlidir. Vajinal doğumun tersine biraz daha fazla ağrınız olacaktır. Hareketleriniz biraz daha kısıtlanacaktır, bu sebeple gerçek anlamda size bakan birisine kesinlikle ihtiyacınız vardır.

Belki de son söz olarak Anne ve Bebek Dostu Sezaryenden bahsedebiliriz:

Anne ve Bebek Dostu Sezaryen aşamaları için;

Doğum kendiliğinden başlamalıdır. Ameliyathane önceden ısıtılır. Bölgesel anestezi (epidural) tercih edilir. Ameliyathanede bulunun tüm sağlık personeli konuşmalarında ve davranışlarında anneye, bebeğe, doğuma saygılıdır. Doktor tüm ekiple önceden konuşmuş olmalı ve anne bebek dostu sezaryen uygulamasına ekibi hazırlamış olmalıdır. Doğumdan sonra bebek anne göğsüne çıplak olarak yatırılır ve ilk kontrolleri annesinin göğsünde yapılır. Bebek ameliyat boyunca ve doğumdan sonra odaya çıkarken hep anne göğsünde kalır. Bebeğin götürülmesi gereken özel durumlar olur ise bebek hep babanın kucağında kalmalıdır. Bebeğin anne ile ten teması yaşayamama gibi bir durumda baba ile ten tene temas sağlanabilir. Bebeğin bakımları, ölçümleri, aşıları hep annenin eşliğinde yapılır.

Anne ve Bebek Dostu Sezaryen için önceden neler yapabilirsiniz?

Doğum ve sezaryen konusunda yeterli bilgi sahibi olmalısınız. Psikolojik olarak hazırlanmalısınız, tercihlerinizi doktorunuz ile çok önceden konuşmuş olmalısınız hatta uygun hastaneyi tercihlerinize göre seçmelisiniz. Sezaryen sırasında da profesyonel destek için ebe veya doula tercih edebilirsiniz.

Doğum şekliniz nasıl olursa olsun sağlıklı bir bebekle hayatta olmanızdan dolayı duyacağınız sevinç, mutluluk, coşkunun ötesine hiç bir şey geçmemelidir.