Sizi, yüzde 92 oranında başarılı deprem tahminleri yapan biri ile tanıştıracağım. Adı Kadir Sütçü. Bir merak ile başlayan deprem tahminleri yolculuğunu ilgi ile okuyacağınıza hiç şüphem yok! Azmi, başarısı ve çalışmalarından dolayı koca bir tebriği hak ediyor...

Kendi adınıza açtığınız sitenizde detaylı bilgiler mevcut ancak bir kez daha okuyucularımız için anlatmanızı istesek... Kaç yıldır deprem tahmini yapıyorsunuz?

17 Ağustos 1999 yıkıcı Gölcük Depremi etkilerini izlerken, 11 Kasım günü bahçede karıncaların yuvalarından çıkıp erik ağacının gövdesinde kümeleştiğini gördüm. Karıncaların bu görüntüsü oldukça dikkatimi çekmişti. Ertesi gün yani 12 Kasım 1999 günü 7.2 şiddetinde Düzce Depremi'nin olması bu konuya ilgimi daha da artırdı. Bu nedenle 1999 yılından beri İstanbul ve çevresi için, 2012 yılından itibaren de dünya için deprem tahminleri yapıyorum.

Bu işi yapmak her şeyden önce ilgi meselesi tabii ki ancak bilgi birikimi de gerekiyor. Eğitiminiz nedir? Depremlere karşı olan ilginiz nasıl başladı?

Üniversite hayatım ilk olarak bir meslek yüksekokulu ile başladı. Ardından İngilizce öğretmenliği ve bilgisayar programlama bölümlerini okudum. Bugüne kadar çeşitli okullardan seçilen öğretmenlere hizmet içi eğitim kurslarında eğitim verdim. Şu sıralar Sarıyer Kent Konseyi Yürütme Kurulu Üyeliği ve Doğal Afetler Arama ve Kurtarma Başkanlığı yapmaktayım. Tüm bunlar ve konuya olan ilgim bir araya gelince bilgim gün geçtikçe gelişiyor.

Karıncaların hareketliliğiyle ilgili gözlemlerinizi daha ayrıntılı anlatır mısınız? Deprem tahmini yapmaya nasıl başladınız?

Karıncaların hareketlerini 1999’da fark edince evde ve bahçede olan kolonilerin takibine başladım ve tahminlerim gelişti. 2012 yılından sonra ise yuvasını yaparak oluşturduğumuz koloniler ile bir laboratuvar kurmak suretiyle çalışmalara başladım. Patentini aldığım Sütçü Bulutları ile incelemelerimi daha da derinleştirdim. Tüm bu çalışmaların sonucunda tahminlerimin tutma oranı arttı ve ben de bu yolda ilerlemeye devam ettim.

"5 gün önceden deprem tahmini yapılabilir"

Karınca kolonileri ve Sütçü Bulutları... Bunların tahminlerinizdeki yeri büyük karıncaların hangi hareketleri deprem belirtisi ve tabii Sütçü Bulutları'nı daha ayrıntılı şekilde anlatır mısınız?

Karıncaların garip hareketlerle yuvadan çıkışlarına, ölüm oranlarına ve bulutlardaki değişimlere bakarak tahminler yürütmekteyim. Olan depremlere göre de gözlemler yaptığım için deprem tahmin sürelerim 1 ile 4 saat arasında değişiyor. Tabii 4 saat yerine 1'er saat ara ile gözlem yaptığımda tahminler daha tutarlı oluyor. Bulutları ve bulut hareketlerini çeşitli uydulardan izliyorum. Her gün yeni gördüğümüz Sütçü Bulutlarını ve hareketlerini arşivimizdeki 500 binin üzerinde uydu görüntüsü ile değerlendirmenin ardından tahminlerde bulunuyorum.

Yaklaşan depremin haberini ne kadar önceden verebiliyorsunuz?

Tahminlerim, izlediğim bulut kümelerine ve hareketlerine göre değişiyor. Bu noktada kısa, orta ve uzun süre ile tahminlerde bulunuyorum. Bu doğrultuda tahminlerim 5 gün ile 100 gün arasında değişiyor.

"İtalya depremini ilk biz tahmin ettik"

En çok ses getiren, başarılı tahminleriniz hangileri?

2015 yılına kadar yaptığım tahminlerimdeki başarı oranım yüzde 80 idi. 14 Eylül 2015’ten bugüne kadar yaptığım 300 tahminden çok azı tutmadı diyebilirim. Aynı zamanda gecikmeler de olabiliyor. Deprem tahmin oranım yüzde 92. En son İtalya depreminin hem gelişini, hem süresini hem de büyüklüğünü bildirmiştim. Bunun yanısıra Van (7.2), Elazığ (6.0), Kütahya ( 5.9), Ege Denizi (6.8, 6.2) ve Akdeniz (6.0+) depremlerini de önceden web sayfama yazdım ve bazen de ilgilenenlere mesaj ve mail ile gönderdim.

İtalya depremi ve Büyük Riskler Komisyonu'nun deprem tahminleri hakkında söyleyecekleriniz var mı?

Büyük Riskler Komisyonu'nun bizim tahminimizden yararlandığını düşünüyorum. Bu bilginin kaynağı biziz ve bizden bakarak böyle bir açıklama yaptıklarına inanıyorum.

Ailecek deprem tahminleri yapıyorsunuz. Ailenizin bu fikri onlara sunduğunuzdaki tepkisi nasıldı?

“Olmaz böyle bir şey!” diyerek tepkilerini gösterdiler ancak şimdi ailecek çalışmaktayız. Ziraat Yüksek Mühendisi Peyzaj Mimarı emekli Profesör Dr. Güniz Akıncı Kesim'den de bilimsel sunular ve tahminlerde gönüllü danışmanlık almaktayız. Uydu ve görsel bulut izlenimlerindeki uyarılarından yararlanmaktayız.

Gönül işi olduğunu söylüyorsunuz. Bu işten maddi bir geliriniz yok mu?

Projemizi emekli öğretmen maaşlarımız ile yürütmekteyiz. Deprem öncesi cep telefonlarına mesaj isteyenlere de uyarılar gönderiyoruz. Ayrıca deprem tahmin istasyonu danışma hattı kurduk. Buradan da bilgi alışverişi yapmaktayız. Yeni müdürlük görevim de maddi bir katkı sağlayacaktır.

"Ege Denizi'nde 5.5 üzerinde bir deprem bekliyorum"

Deprem çalışmalarınızdaki temel amacınız nedir?

Dünyada depremden en az zararlanmayı sağlayabilecek bir deprem uyarı siteminin gelişmesine katkı verebilmek ve korkuları azaltacak bilgilenmeleri sağlayabilmek temel amacım. Bu amaçla karınca laboratuvarı yanında bir meteoroloji istasyonu kurabilmek ve öncelikle İstanbul için daha isabetli tahmin geliştirmek hedefimizdir.

Bu işten bekentileriniz nelerdir?

İmkansızlıklar içinde yaptığımız deprem tahminlerimizdeki yüzde 92 başarımızı ve yazdığımız makalelerimizi görmemezlikten geliyorlar ancak atmosferde küçük-büyük her depremin öncesinde ve sonrasında izi var. Bu izlerin takibini yaparak, üniversitelerin meteoroloji mühendisliği bölümünde hava tahmininin öğretildiği gibi yer bilimlerine de (jeoloji, jeofizik, jeodezi, coğrafya) deprem tahmini dersleri konularak, bu konunun derinlemesine öğretilmesini sağlamak gerekir. Bu amaç ile öğretmen maaşlarımız ile bir karınca laboratuvarı kurduk ancak karınca laboratuvarımızın yanında olmak üzere tam donanımlı bir meteoroloji istasyonu kurulması gerekiyor. Bu doğrultuda ihtiyacımız olan iki şey vardır. Bunlardan birincisi tam donanımlı bir meteoroloji istasyonu, ikincisi ise İstanbul ve çevresini etkileyecek olan olası İstanbul depreminin saatini kestirebilmek için çeşitli türde hayvanları besleyebileceğimiz özel nitelikli bir çiftliktir.

Son olarak okuyucularımızın bu soruyu merak ettiğini biliyorum, yaklaşan bir deprem var mıdır?

Depremler her zaman olabilmektedir, yalnızca bazı doğa olaylarının olduğu dönemlerde (Güneş ve Ay tutulmaları) depremlerde artış olabilir. Deprem belirtisi olarak sayılabilecek bir diğer unsur ise yaz mevsiminde güneşin önünü kapatan bulutların havayı soğutuyor olmasıdır. Yaz mevsiminde, güneşin 90 derece dik olarak yansıma yaptığı gün ortasında bulutlar, havayı kapatıp soğutabiliyorsa veya basık bir hava ouşturuyorsa bu durum bir depremin olabileceğinin veya olduğunun göstergesidir. Ayrıca yaz mevsiminde bulutlar güneşi çok fazla kapatmaz. Bulutlanmaların mutlaka deperemler ile ilişkisi vardır.

Yaz mevsiminde özellikle 3-4 gün süren bulutlanmalar öğle saatlerinde görüldüğünde akabinde depremler meydana gelir. Depremlerin sonrasında da bulutlanmalar görülebilir ancak bu bulutlanmalar 4 saat gibi bir süre içinde kaybolur.

"Bugün öğle güneşi bulutları eritemedi, bu durum daha büyük bir deprem işareti olabilir"

Şu sıralar Ege Denizi'nde bir hareketlilik mevcut. Bugün de gözlemlediğim kadarıyla öğle saatlerinde bulutlar güneşin önüne geçti. Ben de bu bulutlanmadan yola çıkarak Ege Denizi'nde 5.5 şiddetinin üstünde bir deprem beklediğimi söyleyebilirim. Eğer bu deprem Ege Denizi'nde veya 2.000 km yarıçaplı dairede 72 saatte gerçekleşmezse daha büyük, yıkıcı bir deprem meydana gelebilir.

Kadir Sütçü'yü kadirsutcu.com'dan , Facebook (depremtahministasyonu) ve Twitter (kadirsutcu) adresinden takip edebilirsiniz.

Röportaj: Dilay Argün

Ekşi Sözlük'te Kadir Sütçü ile ilgili yapılan yorumlar şöyle: