Grammy Ödülleri’nin 56’ncısına 4-5 gün kala ellerimi sıvazlamaya başladım. Aklımda Grammy’yi bizim Türkiye Müzik Ödülleri’yle kıyaslamak vardı.

Tanıdığım en sarkastik ve hoşnutsuz insanla izlemeye karar verdim. Önceleri Amerikalıların prodüksiyon ve performanstaki başarısının karşısına, bizim sahneyi ışık robotuyla doldurmak ve barkovizyona sanatçının klibini yansıtmak gibi pratiklerimizi koymanın eğlenceli olabileceğini düşündüm.

Sonra bu hain planımdan vazgeçtim! Öncelikle, prodüksiyon ve yıldızların birbirlerine olan tavırları öyle hoştu ki, bizim kargaşa tadındaki ödül törenleriyle kıyaslamak komik değil ancak acıklı olurdu. Sonrasında Pharrell, Nile Rodgers, Daft Punk ve Stevie Wonder’ın, büyük ihtimalle şimdiye dek Facebook akışınızda onlarca kez paylaşılmış performansı ve Nine Inch Nails, Queens of the Stone Age, Dave Grohl ve Lyndsey Buckingham’ı aynı sahnede izlemenin muhteşemliği dışında eni konu sıkıldık.

Kendimizi internetten 90’ların Grammy performanslarına ve Beyonce gibi grup geçmişi olan şarkıcıların eski şarkılarına bakarken bulduk. O an tam adını koyamasam da törenden sıkılmamızın yapılan müzikten kaynaklanmadığı ortada.

Zira şarkılar vasat olsa da, Amerikan gösteri dünyası size o şarkıları dinletmenin, hiç olmadı izletmenin bir yolunu bulur. Aklım başıma huysuzluk yoldaşımdan aldığım mesajla geldi: “Yahu bu Afro-Amerikan kadın şarkıcılar eskiden güçlü kadının sembolüydüler.

Arada ne oldu da Beyonce, Jay Z ile yatak odasını sahneye taşıdı”... Oh be! Derdimiz tam da buydu.Beyonce’nin aslında “solo” kariyeri olmadığını fark ettiniz mi? Destiny’s Child zamanlarında menajerliğini yapan babasından Jay Z prodüktörlüğündeki “Dangerously in Love” albümüne, yani tam bir “babadan kocaya” mevzusu söz konusu. Beyonce’nin hayatındaki Jay Z faktörü bireyselliğinin önüne geçiyor.

“Who Run the World?” ve “Single Ladies” şarkılarıyla kadınların istediklerini erkeklerin üslubundan dinliyoruz. Tabii müzik ve gösteri dünyasının erkek egemen bir endüstri olduğunu unutmamak lazım. Zamanında Whitney Houston ve Tina Turner gibi isimler de bu erkek egemenliğinden çokça nasiplerini aldılarsa da sahneye çıktıklarında “Afrikalı Kraliçe” imgelerinden bir an olsun ödün vermediler. Kadın vücudu artık sahnede derdini anlatmak için kullanılan enstrüman olmaktan çıktı, erkek fetişlerinin yansıması haline geldi.

Her müzik olayından geriye kadın vücudu üstünden tartışmalar kalıyor: Beyonce, şu kadar zamanda şöyle kilo vermiş, Pink kol kası yapmış, Katy Perry’nin göğüsleri nasılmış...

Zeki ve yetenekli kadının seksi olma halini izlemek ne kadar keyifliyse, sandalye üzerinde veya trapezde baş aşağı türlü zorluğa rağmen şarkı söyleyen kadının seks objesine dönüşmesini izlemek de bir o kadar iç sıkıcı. Gerçek ortada; kadın vücudu gösteri dünyasının olmazsa olmazı “şok faktörü”ne dönüştü. 90’lı yıllarda Alanis Morisette, Courtney Love ve Shirley Manson gibi isimler bunu şarkı sözleri ve kırmızı halı kıyafetleriyle sağlarlardı. Sadece organizatör ve prodüktörleri suçlamak adil değil. Günümüzün güçlü kadın imgesinin “7/24 kendiyle meşgul kadın” haline geldiğini unutmamak lazım.

Beyonce, yeteneğine rağmen verdiği doğum kilolarıyla, Pink yaptığı akrobasi hareketleriyle mikroda, Instagram’dan salata ve pilates fotoğrafları paylaşan kadınların makro halini sunuyor. “Seyirci bunu istiyor” hali yani. Erkekler hâlâ özgür Tüm bunların tersine erkeklerin hepsi piyano başında çeşitli hünerlerini sergiliyor. Evet, onlar rol model olabilirler işte.

Grammy’ye gayet klas giyimli, eğlenmekten korkmayan bir tür centilmenler kulübü hâkim. Sanki 50’lere dönmüşüz, beyler robdöşambrlarıyla kokteyllerini yudumluyor, koskoca Beyonce içeride en seksi haliyle yemeği hazır ediyor.

Geriye akıllarda iki soru kalıyor: Madonna seks objesi olmadan seksi olabilmeyi ve politik görüşlerinden taviz vermeden popüler olmayı nasıl başarıyor ve Miley Cyrus da ileride saçmalıklarından kurtulup Madonna kadar güçlü biri haline gelebilir mi?

Grammy’leriyle Lorde. Mayosuz da ödül alınabiliyor muymuş?

MÜSTEHCENLİK KÜLTÜRÜ

Ahlak kumkuması olmaktan korkarım. Ancak ödül törenlerinin başaktörünün bikini bölgesi, direk dansı gibi öğelerden oluşması aklıma feminist yazar Ariel Levy’nin bulduğu müstehcenlik kültürünü getiriyor. 60’larda kadının özgürleşmesi için sutyen yakarak mücadele eden hemcinslerimize Victoria’s Secret defilelerindeki mankenlere öykünerek mi teşekkür edeceğiz? Şahane ironi! 90’lı yıllarda Spice Girls ile hayatımıza giren “Girl Power” olayı kadının utanmadan seksi olabilmesini savunuyordu. Kadının özgürleşmesine getirilen bu yeni soluk, Natasha Walters tarafından 1998’de yazılan “Yeni Feminizm” kitabında “seks objesi olmaktan korkmayın” mesajıyla destekleniyordu. Kız gücü giderek müstehcenliğe varınca, Walters 2010’da verdiği nasihattan bin pişman “Canlı Bebekler”i çıkardı. Kitap, kadının doğuştan sahip olduğu cinselliği erkekler üzerinde egemenlik unsuru olarak kullanmasının sakıncalarına değiniyor. İşte bu noktada akla Pink, Beyonce gibi kariyeri “sağlam ve özgür kadın” olarak başlayıp şu sıralar seks objesine dönen şarkıcılar geliyor. Öyle ya, kim özgürleşeceğim, güçleneceğim derken basmakalıp bir seks objesine sıkışıp kalmak ister ki?

ERKEKLER HALA ÖZGÜR

Tüm bunların tersine erkeklerin hepsi piyano başında çeşitli hünerlerini sergiliyor. Evet, onlar rol model olabilirler işte. Grammy’ye gayet klas giyimli, eğlenmekten korkmayan bir tür centilmenler kulübü hâkim. Sanki 50’lere dönmüşüz, beyler robdöşambrlarıyla kokteyllerini yudumluyor, koskoca Beyonce içeride en seksi haliyle yemeği hazır ediyor. Geriye akıllarda iki soru kalıyor: Madonna seks objesi olmadan seksi olabilmeyi ve politik görüşlerinden taviz vermeden popüler olmayı nasıl başarıyor ve Miley Cyrus da ileride saçmalıklarından kurtulup Madonna kadar güçlü biri haline gelebilir mi?

Sırma Karasu