İnternette her 60 saniyede 168 milyon e-posta gönderiliyor, 98 binden fazla twit atılıyor; Facebook'ta 695 bin durum güncellemesi yapılıp, 80 bin fotoğraf yükleniyor; Youtube'a 600'ün üzerinde video yükleniyor, 70'den fazla internet alan adı kayıt altına alınıyor. Hatta bu yaratılan dijital varlıklar, yaratıcısının ölümünden sonra bile internet ortamında tüketilip paylaşılmaya devam ediyor. Hal böyle olunca, yaratılan bu dijital varlıkların mülkiyeti de önem kazanıyor.

İnternetle birlikte ortaya çıkan yeni dijital varlıklar, hukukçuların da kafasını karıştırdı. E postasından sosyal ağ ve sanal oyun karakterlerine kadar, onlarca dijital hesap/varlık, kullanıcısının ölümünün ardından kelimenin tam anlamıyla ortada kalıyor. Eğer bu hesapların şifresi başka bir kişi tarafından bilinmiyorsa, kullanıcısının ölümüyle bu hesaplar, pasif de olsalar, var olmaya devam ediyorlar. Tanrı gecinden versin ama işte ölümünüzden sonra sanal varlığınızı koruma altına almanın ipuçları:

Şifrelerinizi miras bırakabiliyorsunuz

Deathswitch: Şirket, yılda 20 dolardan başlayan ücretlerle hizmet veriyor. Siz öldükten sonra daha önceden yazdığınız e-postaları istediğiniz kişilere gönderiyor. Site, sizinle belirli aralıklarla yazışıyor. Eğer bu yazışmalara karşılık verilmezse, Deathswitch ölmüş olma ihtimalinizi göz önünde bulundurup daha önce belirttiğiniz kişilerle iletişime geçerek, hayatta olup olmadığınızı kontrol ediyor. Eğer öldüyseniz, daha önce tanımladığınız kişilere içerisinde e-posta hesaplarınızı ve şifrelerinizi içeren dijital mirasınız bırakılıyor.

‘Tüm bilgilerimi silin’

iCroak: Dijital mal varlıklarının ölümden sonra da yönetimini sağlayan bir diğer şirket olan iCroak, bu hizmeti yıllık 15 sterlin veya tek seferde ödenecek yaklaşık 150 sterlin karşılığında veriyor. Sanal mal varlıklarını “koruyucu” veya “vâsi” tayin edilen kişiye bırakılmasını sağlayan şirket, koruyucu/vâsi seçilen kişi için oluşturulmuş özel bir kullanıcı adı ve şifresi gönderiyor. Bu kullanıcı adı ve şifre, dijital mirası için kendisini bu göreve atayan kişinin ölümü doğrulandığında aktif hale geliyor. Öldükten sonra hiç kimsenin görmesini istemediğiniz e-posta, resim ve belgeleriniz için sunulan bir diğer seçenekle, kişi öldüğünde tümsanal bilgilerinin silinmesini sağlanıyor.

‘Vasiyetim facebook'ta çıksın’

If I Die: Facebook uygulamaları geliştiricisi Willook'un son uygulaması “if i die”, sosyal ağların sadece hayattayken değil, ölümden sonra da tartışılmaya devam edeceğinin habercisi. Son sözünü söylemeden gitmek istemeyen sosyal ağ tutkunları için geliştirilen bu uygulama ile ölümünüzden sonra yayınlanmak üzere Facebook'taki arkadaşlarınıza mesaj bırakabiliyorsunuz. Önce dijital vasiyetiniz veya “Son bir sözüm daha var”mahiyetinde yazılı bir metin veya video çekiyorsunuz. Sonra ölümünüzü onaylayacak 3 arkadaş seçiyorsunuz. Sizden uzun süre haber alınamazsa, bu 3 arkadaşınıza gönderilen bağlantılarla, ölüp ölmediğiniz belirleniyor. Arkadaşlarınızın onayının ardından son mesajınız Facebook’taki hesabınızda yayınlanıyor.

Hazırlayan: Necdet Çalışkan