Kaliteli uyku uyuyamamak, uykuya ihtiyacımız olduğu halde bu ihtiyacımızı karşılayamamak çoğumuzun ortak sıkıntısı. Yorgunluğun bağışıklık sistemimizi zayıflatması ve hastalıklara açık hale getirmesi, bedensel ve psikolojik sorunlarımızın artmasına neden oluyor. Göğüs Hastalıkları ve Uyku Bozuklukları Uzmanı Prof. Dr. Firuz Çelikoğlu, uykuyla ilgili doğru bildiğimiz yanlışlara dikkat çekerek konu hakkında bilgiler veriyor.

Uykuyla depresyonun bir ilişkisi yoktur – Yanlış

İyi ve sağlıklı bir uyku, sabah dinç ve dinlenmiş kalkmak anlamına gelir. Yorgun görüntü ve gün içinde uykululuk hali, uyku bozukluklarının başlıca belirtisidir. Bu durum, gece uykuda ortaya çıkan birçok anormalliğin sonucu olabilir. Doktor doktor dolaştıran ve nedenini anlayamadığımız depresyon, yüksek tansiyon ve bağışıklık sisteminin çökmesi gibi birçok rahatsızlığın baş sorumlusu uykusuzluktur.

Uyku, beynimizin dinlendiği sakin bir dönemidir - Yanlış

İnanışların tersine uyku, gözümüzü kapatıp açana kadar geçen, sakin homojen bir beyin süreci değildir. Birbirinden çok farklı karakterleri olan üç değişik uyku yapısıyla gerçekleşen çok dinamik bir süreçtir. Uykuya yüzeysel uyku ile girilirken bunu derin uyku dönemi takip eder, uykuya girdikten yaklaşık 80 – 90 dakika sonra “REM uyku dönemi” olarak tarif edilen hızlı göz hareketleri uykusu başlar. Bu dönemde beyinde enerji en aktif seviyesinde gözlenir, beyin dalgaları testere dişi şeklini alır, kalp hızlanır, penis ereksiyona geçer, kan basıncı yükselir, kaslar felç olur.

Çok rüya görmek sağlıklı bir uykunun belirtisidir - Yanlış

Sık rüya görmek sanıldığının aksine rahatsız uyku yapısı ve parçalanmış bir uykunun belirtisidir. Özellikle REM uyku düzensizliklerinde meydana gelir.

Herkes için 8 saat uyku gereklidir - Yanlış

8 saat uyku süresinin ortalama olarak yeterli olduğu söylense bile, bu durum yaşlara göre değişir. Örneğin; bebeklerde ihtiyaç duyulan uyku süresi 12 - 16, erişkinlerde ortalama 7 - 8, yaş ilerledikçe ihtiyaç duyulan uykunun süresi ise 4 - 5 saattir. Bazı kişilerde düzenli uyku yapılarıyla 3 - 4 saat uyku bile yeterli olmaktadır.

Uykudan hemen önce yapılan seks ve aşırı egzersiz uykuya dalmamızı kolaylaştırır -Yanlış

Seks ve aşırı egzersiz sırasında artan vücut ısısı, kan basıncı ve kalp hızının tekrar dengeye gelmesi için geçen süre, ilk uyku periyodunu geciktireceğinden kişinin uykuya dalması da gecikebilir.

Horlama uyku bozukluğu değildir - Yanlış

Horlama, uykuda üst solunum yolu kas yapısının bozulmasıyla nefes alma güçlüğü oluşması ve bunu açmak için yapılan zorlu solunum esnasında titreşen dokuların sesidir. Bu durum, uyku yapısını parçalamakta ve kişide uyku bozukluğu yapmaktadır. Uykuda solunum kesilmesi gibi belirtileri olan horlama ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Alkol uykuya dalmayı kolaylaştırır – Yanlış

Alkol, uyku yapısında kısa süreli uyanıklıklara neden olduğu için kaliteli bir uyku sağlayıcı değildir. Kişi uykuya alkolün etkisiyle dalsa da kaliteli bir dinlenme süreci geçiremediği için sabah yorgun halde ve baş ağrısı ile uyanır. Unutulmaması gereken en önemli şey, uykudan önce alkol alma alışkanlığının uyku yapısında kalıcı bozukluklara yol açarak “uykusuzluk hastalığına” neden olmasıdır.

Yüksek tansiyon uyku bozukluğu nedeni değildir - Yanlış

Kişide horlama ve yüksek tansiyon şikâyeti varsa “uyku apne” hastalığı (uykuda nefesin kesilmesi) olabilir. Bu kişilerde zaman içinde kalp krizi ve inme gibi kalp damar hastalıkları gelişebilir.

Cinsel isteksizlik ve ereksiyon sorunlarının uyku bozukluğuyla ilgisi yoktur - Yanlış

Uyku yapısında REM uyku düzensizlikleri, penisin ereksiyon bozukluğuna neden olur. Penis, REM uyku döneminde ereksiyona geçmesiyle beslenir ve kişide bir uyku dönemi içinde 3 – 4 kez penis ereksiyonu oluşur. Bu ritim bozulursa penisin kanla beslenmesi yetersiz olacaktır.

Uykusuzluk için ilaç almak gerekir – Yanlış

Uykusuzluk her 3 kişiden birinin yaşadığı önemli bir sağlık sorunudur. Bu sorunun iki haftadan fazla sürmesi “uykusuzluk hastalığı” olarak değerlendirilir. Bu hastalığın tedavisinde her başı ağrıyana ilaç verilmesi gibi uykusuzluk şikâyeti olana da uyku ilacı önerilmesi, yapılan yanlışların en büyüklerindendir. Çünkü uykusuzluk nedeni anlaşılmadan verilen uyku ilaçları, kalıcı uyku düzensizlikleri yapabilir. Bu nedenle uyku tetkikleri yapılmadan tedaviye başlamamak gerekir.

Haber: Ceyda Erenoğlu