Sifiliz hastalığı (Frengi) nedir?

Sifiliz ya da frengi; bir bakteri çeşidinin neden olduğu, cinsel yolla bulaşan, kronik bir enfeksiyondur. Her yüz bin kişiden ortalama 2.5 kişide görülür. Çok eski zamanlardan beri bilinir ve vücudun birçok bölgesinde etkili olabilir.


Sifiliz (Syfilis) ülkemizde halk arasında "Frenklerin hastalığı" anlamında "Frengi" ismi ile de anılmaktadır. Sifiliz, 16. yüzyılda tüm Avrupa ve Asya kıtalarını kasıp kavuran bir cinsel hastalık olmuştur.


Son yıllarda etkili tedavi yöntemleri olmasına rağmen toplumda sifiliz görülme sıklığında artış olmaktadır. Bu, ahlak kurallarının değişmesi ve cinsel ilişki serbestliğinin artmasına, eğitim yetersizliğine ve göçlere bağlanabilir.



Nazilli Özel Referans Hastanesi Üroloji Uzmanı Op. Dr. Göksel Ayköse Frengi hastalığını anlattı.


Sifiliz nasıl bulaşır?

Hastalığın ana bulaşma yolu cinsel ilişkidir. Hasta insandan sağlıklıya geçer. Genital bölgeyle temas sonucu vücuttaki bir yaradan mikrop bulaşır. Anal ve oral seks bu hastalığın bulaşmasında önemli faktörlerdir. Ayrıca öpüşmekle de bu hastalığın bulaştığı görülmüştür.


Yine anneden bebeğe bulaşma ihtimali oldukça yüksektir. Frengi hastası olan hamile bir kadından doğmamış bebeğe geçen mikrop, bebeğin ölü doğmasına neden olabilir. Ayrıca ölü doğmayan bebekler de erken doğum sonucu hayatlarını kaybedebilirler. Çok nadir olsa da hastalığın başka bulaşma yolları da vardır. Sifilizli bir kişinin kanının başka bir kişinin yarasıyla teması sonucu hastalık bulaşabilir fakat bu düşük bir ihtimaldir.

Sifilizin belirtileri nelerdir?

Frenginin (sifiliz) belirtileri, mikrop vücuda girdikten sonra, evreler şeklinde ortaya çıkar.


1. Evrede (Primer Sifiliz)

Bakteri kan yoluyla vücuda yayılır. Yaklaşık 2-3 hafta sonra mikrop nerde vücuda girdiyse orada ıslak, kırmızı, etrafı belirgin fakat ağrı yapmayan çıban şeklinde yaralar oluşur. Vajinada, genital bölgede, ağız ve dudakta oluşabilen bu yaralar oluştuktan 2-3 hafta sonra geçerler.


2. Evrede (Sekonder Sifiliz)

Sifilizin ikinci devresi cilt döküntüleri ile karakterizedir. Bu dönemde göğüste veya kol ve bacaklarda başlayan kaşıntısız döküntüler cilde yayılmakta, bu şekilde el ve ayak içleri, makad koyu kırmızı bir renk almaktadır. Hastalık başladıktan ortalama 2 ay sonra girilen bu dönem, 3. veya 4. yıla kadar sürebilmektedir. Vulva (kadınlarda dış genital alan) veya skrotum (erkeklerde testisler) alanlarında geniş, yayvan, beyazımtırak, siğil benzeri lezyonlar görülebilir ki bu lezyonlara "Condyloma Latum" (Kondiloma Latum) adı verilir. Yorgunluk, baş ve eklem ağrıları görülebilir. Kilo kaybı ve iştahsızlık vardır. Kaşların ve saçların dökülmesi belirginleşebilir.


Latent evre dediğimiz dönemde; hastalığın belirtileri olmasa da, yapılan testler sonucu hastalığın pozitif olduğu görülür ve bulaşıcıdır. Bir çok organı etkileyen bu mikrop hala vücutta olduğundan bu dönem 5-10 yıl kadar sürebilir.


Geç sifiliz (Tersiyer Sifiliz) dediğimiz son evrede ise ihmal edilen veya kesin tanısı konulamayan olgularda hastalık başladıktan 1-25 yıl sonra üçüncü evre başlamaktadır. Bu evre 50 yıl sonra dahi başlayabilir. Sifilisin bu döneminde kılcaldamarların hasarına bağlı olarak "gom" adı verilen yumuşak şişliklerin oluşması tipiktir. Gomlar iskelet sistemi de dâhil olmak üzere vücudun her yerinde ortaya çıkabilir. Hastalarda sinir hasarına bağlı olarak menenjit, şiddetli ağrılar, felç ve ölüm gelişebilir.


Sifiliz tanısı nasıl konur?

Sifiliz tanısını koymak için bazı kan testleri yapılır ve klinik belirtiler göz önüne alınır. Yukarıda bahsettiğimiz çıban şeklindeki yaradan alınan parçanın mikroskobik incelenmesi sonucu bakterinin varlığı ile tanı konur. Ayrıca kanda antikor araştıran laboratuar testleri ile tanı koymak kolaylaşır.

Sifiliz tedavisi nasıl olur?

Sifiliz tedavisinde, birçok hastalıkta olduğu gibi erken tanı koymak çok önemlidir. Eğer frengi (sifiliz) ilerlemişse, mikrobun etkilediği organlardaki hasarı geri döndürmek imkânsızdır. Öncelikle cinsel yolla bulaşan bir hastalıktan şüpheleniyorsanız uzman bir hekime başvurmalısınız. Doktorunuzun size vereceği ilaçlar ile sifiliz tedavi edilebilir. Bu ilaçların dozu, uygulama şekli, kullanma süresi doktor tarafından belirlenir. Cinsel organında sifiliz şankırı olan kişilerin kendi başlarına ilaç kullanmaması gerekir. Tedavi sırasında hastalığı kontrol altında tutmak için testlere devam edilir. Bakterinin miktarı, azalıp azalmadığı bu şekilde gözlenir. Tedavi başladıktan 2 gün sonra bulaşıcılık kaybolur. Hastalığın etkilediği organlara göre tedavi süresi 2 yıla kadar uzayabilir. Tedavisi biten kişilerin 10 gün daha ilişkide bulunmaması gerekir. Tedavi edilen kişinin eşinin de muayene ve gerekirse tedavi edilmesi gerekmektedir.


Frengiden korunmak için neler yapılmalıdır?

Prezervatif kullanımı ve tek eşlilik, bütün cinsel yola bulaşan hastalıkların önlenmesinde alınacak en önemli tedbirdir. Bu şekilde hastalığa yakalanma riskinizi bir hayli azaltmış olursunuz. İki eşin de tedbir amaçlı incelenmesi hastalığın oluşması ihtimalini ortadan kaldırır.


Kan nakli gerekiyorsa, bu kanda gerekli testlerin yapılıp yapılmadığına bakılmalıdır. Ayrıca hamile kişilerin düzenli sağlık kontrollerinden geçmesi gerekmektedir.


Cinsel hastalıklardan korunmayı sağladığı düşünülen bazı yanlış bilgiler vardır. Örneğin, prezervatif kullanmanın yüzde yüz koruma sağladığı yanlıştır. Hastalık başka yerden veya genital sekresyonlarla da bulaşabilir. İlişki sonrası yıkanmak ya da tuvalete gitmek de hastalıktan korumaz.



Facebook Yorumları

YORUMLAR

Yorum kurallarını okumak için tıklayınız!
  • Misafir Mrb Iyi günler bana yaklaşık 4 ay önce sifiliz tanısı konuldu 3 adet penisilin ine verdiler oldum üç ay sonra tekrar kan testi yapıldı yine pozitif cıktı birtane daha penisilin inesi yazıldı oldum bir ay geçti aradan yine penisimin üstünde yaralar cıktı ilk görüldüğü gibi ne yapmam gerekiyor
    CEVAPLA
  • Misafir Merhabalar, Bilgilendirici yaziniz icin tesekkurler. Haber turk gibi bir kurumun sitsinde yazinlanan bir yazi olarak bu gibi yayimlarin daha dikkatli bir soylem kullanmasi gerektigini dusunuyorum. `Tek eşli bir cinsel hayat sürmeniz sağlığınız için gereklidir.` Bu sizin yazinizdan bir alinti. Bunu vurgulamak istedim cunki buyuk bir soylem gibi geliyor bana. Cinsel sagligimiz tek esli olsakta tehlikede olabilir ve bunu belirtmek icin kullanilan onerilerin `gereklidir` gibi direkt ve kesin bir oneride bulunmamasi gerekir diye dusunuyorum.Saglikla ilgili bilgilendirme mi yoksa cinsel yonlendirme...
    CEVAPLA
  • dogadogu@gmail.com yorumunuz için teşekkür ederiz. görüşlerinize katılıyoruz, haber metnini uygun şekilde değiştirdik.
    CEVAPLA
  • Misafir Farangit
    CEVAPLA
  • Misafir bunu size ödev mi verdiler ahaha.neyse öğrenmen iyi oldu.
    CEVAPLA
  • Misafir neden tedavi merekezlerinin adı yok..
    CEVAPLA
  • Misafir tedavi̇si̇ i̇ğnedi̇r başka yolu yok
    CEVAPLA
  • Misafir bu nasıl ödev ya
    CEVAPLA

İnternet sitemizde kullanılan çerezlerle ilgili bilgi almak ve tercihlerinizi yönetmek için Çerez Politikası, daha fazla bilgi için Aydınlatma Metni sayfalarını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.