Bebeğini bekleyen her anne adayı 9 ay boyunca vücudunda yaşanan değişimlere ayak uydurmaya çalışır. Bu değişimler bazı durumlarda hem annenin hem de bebeğin sağlığını riske atabilecek nitelikte olabilmektedir. Daha öncesinde bir belirti vermese de gebelik sırasında ortaya çıkabilen “Gestasyonel Diabetes Mellitus” yani “Gebelikte Şeker Hastalığı (Diyabet)” anne adaylarının bebek heyecanına gölge düşürebilecek durumlardan biridir. Memorial Antalya Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Pınar Akkaya gebelikte tanı konulan şeker hastalığı hakkında bilgi verdi.

Gebeliğin 6. ve 7. aylarında tanı konur

Şeker hastalığı gebelikte en sık görülen hastalıklardan biridir. Bu hastalık gebelikte artan gebelik hormonlarının etkisiyle, şeker hastalığına yatkınlığı olan kişilerde gebeliğin 6. ya da 7.aylarında ortaya çıkar. 6. ve 7. aylarda yapılan rutin şeker tarama ve tanı testleri ile tanı konulur. Ancak gebede obezite, 1. derece akrabalarda şeker hastalığı olması, gebenin önceki gebeliklerinde iri bebek doğurmuş olması ve önceki gebeliklerinde şeker hastalığı öyküsü olması gibi durumlarda testlerin daha erken yapılması gerekmektedir.

Düşük, ölü doğum, erken doğum oranları artıyor

Annede görülen yüksek kan şekeri seviyeleri anne ve bebek açısından birçok probleme yol açabilir. Gebelikte şeker hastalığı nedeniyle annede hipertansif hastalıklar, üriner sistem ve vajinal enfeksiyonlar, düşük, ölü doğum, erken doğum oranları artar. Bebekte ise iri olma ve buna bağlı doğum travmaları, amniyon sıvısı fazlalığı, gelişim yetersizliği, doğduktan sonraki ilk günlerde kan şekeri düşüklükleri, kanda kalsiyum düşüklüğü, sarılık, akciğer gelişimi yetersizliğine bağlı solunum problemleri oluşabilir. Şeker hastalığının gebelikten önce de olduğu ya da kan şekeri seviyeleri yüksek iken gebelik oluştuğu durumlarda bebekte doğumsal anomaliler riski normal gebeliklere göre 3-5 kat artarak bu oran % 6-10’u bulmaktadır. Bunun yanı sıra annesi gebeliğinde şeker hastası olan bebeklerin, erken yaşlarda obezite ve diyabet riskleri vardır.

Erken tanı ve tedavi ile zararlar önlenebilir

Doğumdan sonra genellikle kan şekeri seviyeleri normale döner ve diyabet tablosu düzelir. Ancak annenin bir sonraki gebeliğinde gebelikte diyabetin tekrar etme oranı %60-90’dır. Ayrıca; gebeliğinde şeker hastalığı tanısı alan kadınların %30’u, doğumdan sonraki 7-10 yıllık süreçte şeker hastası olmaktadır. Doğumdan sonra emzirmek, uygun diyet, egzersiz ve kilo vermek doğum sonrası süreçte de tekrar gelişebilen diyabet riskini azaltır. Erken tanı ve tedavi ile gebelikte tanı konulan şeker hastalığının oluşturabileceği zararlar önlenebilir. Doğumdan sonra da hastaların büyük kısmında durum kendiliğinden düzelse de süreç içerisinde hastayı bekleyen riskler konuşulmalı, önlemler alınmalı ve uygun bir kişisel plan yapılmalıdır.