Toplumda bazı insanlar gündelik hayatlarını sürdürmekle ilgili çabalarını gösterirlerken, bazıları da perde arkasındakileri görmeye, bunlarla ilgili olaylardan da insanları haberdar etmeye odaklanırlar. Kendimi bu kategoride görürüm hep. Sayın Üstün Öngel de (Sosyal Psikolog) bu kişilerden biri. Çok önemli bir makaleden haberdar olmamı-olmamızı sağladı. Kendisine çok teşekkür ediyorum.




28 Ocak 2012’ de, The New York Times’ta, L. Alan Sroufe ( professor emeritus of psychology at the University of Minnesota’s Institute of Child Development- Minnesota Üniversitesi –Çocuk Gelişimi Enstitüsü-Psikoloji Profesörü-) tarafından yayınlanan, bir makaleydi bu. Başlığı ise “Ritalin işe yaramadı” idi.




Cumhur Bursalı ve Umur Beliktay’ ın değerli katkıları ile makaleyi çevirdik. Aslında yıllardır üzerine basa basa söylediğimiz pek çok konunun bilimsel açıklamalarını okudukça, hem içim burkuldu, hem de bir nebze içime su serpildi. İçimi burkan şey, tam bilimselliği kanıtlanmamış yaklaşımlarla çocuklara ne kadar zarar verebileceğimiz olgusuydu.




Makalede, A.D.D (dikkat eksikliği sendromu) ile ilgili kullanılan ilaçların tüketiminin 30 yıl içinde 20 katına çıktığı göz önüne alınarak, bu ilaçların gerçekten çocuklara yardım edip etmediğinin, bilimsel olarak araştırılmasının neticeleri anlatılıyor.




Bu sonuçların özetleri kısaca şu şekilde:


1- Söz konusu ilaçlar, dikkat ve konsantrasyonu kısa süreli artırırlar.




2- Uzun süreli kullanımda, davranış problemlerini düzeltmede hiçbir yarar sağlamazlar.




3- Ciddi yan etkileri olabilir, gelişimin durması bunlardan biridir.




4- Yapılan bu çalışmalardan çok az kişi haberdar edilmektedir.




5- A.D.D doğuştan ya da genetik olarak gelen veya beynin kimyasındaki bir problem olarak yansıtılmaktadır. Ancak bu bakış yanlıştır ve bu teoriyi gerçekten destekleyecek kanıt yok denecek kadar azdır.




6- İlaçlar ilk başta işe yarar gibi görünmektedirler. Kısa süreli kullanımda bazı olumlu sonuçların alınması tedavinin başarılı olduğu sanrısını yaratmıştır ve pek çok insan bunu desteklemiştir.




7- Ancak uzun süreli tedaviler ile ilgili yapılan araştırmalarda, ilacın uzun süreli kullanımında etkisinin azaldığı sonra da tamamen yok olduğu gözlemlenmiştir.




8- İlaç bırakıldığında çocukların davranışlarının daha kötüleşmesi, onların vücutlarının ilaca karşı geliştirdikleri bağımlılık ile ilgilidir.




9- Dikkat eksikliği ilaçları üzerine yapılmış olan çalışmaların hiç birinde, çocukların akademik performansları, akran ilişkileri veya davranış sorunları üzerinde uzun süreli bir fayda sağlandığını göstermemiştir.




10- Çocukların ilaç kullanmalarını destekleyen yaklaşımların dayandırıldığı araştırmaların çoğunda metodolojik sorunlar mevcuttur.




11- Davranışsal problemler zaten beyinde birtakım değişimlere neden olurlar, bu nedenle, bu çocuklardaki davranış sorunlarının tanımlanmasında, bu beyin kaynaklıdır denemez. Çocukluk dönemindeki yaşantıların önemi büyüktür ve beyin deneyimler ile öğrenmektedir.




12- Yapılan araştırmalar çevresel faktörlerin çocuk için önemli olduğunu kanıtlamıştır.




13- Doğumdan gelen nörolojik aykırılıklar, IQ ve çocuğun huyları (çocuğun hareketlilik seviyesi dahil), A.D.D habercisi değildir.




14- A.D.D nin ilaçla tedavi edileceği zannı, bu konunun iyice araştırılmasını önlemekte, öğretmenlerin, ebeveynlerin, uzmanların konu dışında imişler gibi davranmalarına neden olmakta ve bu çocukların dışlanmasına ve yalnız kalmalarına sebep olmaktadır. “Sen hastasın ve bunun ilacını alarak iyileşeceksin. Benim yapabileceğim bir şey yok” anlayışı, çocukların daha kötüleşmesine sebep olmaktadır.




15- Biyokimyasal araştırmalara çok fazla yönelinmekte ve buna çok fazla fon ayrılmaktadır. Ancak bu konunun daha başka yönlerde araştırılması ve çocukların tam kapsamlı bir şekilde desteklenmeleri gerekmektedir.




20 senelik tecrübe, gözlem, bilgi birikimime dayalı olarak, yıllardır üzerinde durduğum, bu çocukların A.D.D davranışları göstermelerine büyük ölçüde bizlerin neden olduğudur. Gerek çocuk yetiştirme metodlarımız, gerek eğitim sistemlerimiz, gerek yaklaşımlarımızdaki yanlışların (çağdaş zannettiğimiz uygulamalar dahil) çocuklar üzerinde olumsuz etkiler meydana getirdiğini gözlemliyorum. Çoğunlukla pek çok itirazlara rağmen bunları paylaşmaya devam ediyorum.




Yorum size kalmış…


Hazırlayan: Psikolojik Danışman Dilek Kırcaoğlu

Facebook Yorumları

YORUMLAR

Yorum kurallarını okumak için tıklayınız!
  • Misafir Merhb benimde ogluma dikkat daginikligi tanisi konuldu ve ilac baslanmasi istendi ama ilaca cok karsiyim lutfen bi onerinizi rica ediyorum
    CEVAPLA
  • Misafir Hocam mrb bir anne olarak sesleniyorum size dayanamoyorum artik surekli sikayet geliyor durmuyor durmuyor hareketli dersleri kötüledi ilac kullanmak istemotoruz ne olur yardımcı olurmusunuz
    CEVAPLA
  • Misafir Aynı doğrunun üzerindeyiz katılıyorum
    CEVAPLA
  • Misafir Benim çocuğuma da dürtüselik olduğu soylendi ve concerta isimli ilaç yazilmak istendi ilacı araştırmadan almak istemedim ve yazdirmadim ilacı araştırdığımda iyiki almamışım dedim ama şimdi dahada düşünmeden davranıyor kendine verdiği düşüncesiz şeylerle hem bize hem çevresine zarar veriyor çocuğum ilacı alıp almamak konusunda bile kararsız kaldim
    CEVAPLA
  • Misafir Gerçekten ne yapmamız gerekiyor bir doğru anlatan ve yol gösteren olsada yapsak bu doktorlar bu çocuklara hiçmi açımıyor zehirliyor.danışmanlık ne yapabilir böyle durumlarda oraya gidenlerde var sonuç sıfır kim ister çocuğu zarar görsün ama her kafadan ses çıkıyor.
    CEVAPLA
  • Misafir Gözlemler birikimler araştırmalar neye gore kime göre ve nasıl yapılıyor acaba,tek bir gerçek var bu durumdaki çocukların toplumda yer edinme sıkıntıları ve ailelerinin yaşadıkları hiç kolay şeyler değıl,insan resmen yaşamaktan vazgeçiyor,ilaç yaramıyor, terapi yaramıyor, yarayan ne peki
    CEVAPLA
  • Misafir Kac senedir gordum hic faydasini gormedim
    CEVAPLA
  • Misafir Bu ne yaaa Allah aşkına herkes başka konuşuyor, ne yapacağımızı kime inanacağımızı şaşırdık.
    CEVAPLA
  • Misafir Bu ne yaaa Allah aşkına herkes başka konuşuyor, ne yapacağımızı kime inanacağımızı şaşırdık.
    CEVAPLA
  • Misafir Hocam çok haklısınız peki hiperaktif çocuğun hayat kalitesini nasıl arttirmaliyiz bu ilaçlar dikkat eksikliğine yönelik veriliyor başarıli olması için biz ne yapmaliyiz
    CEVAPLA
  • Misafir Ne yapcaz peki? Ne yapacağımızı kimse söylemiyor ! Anca yapmayın etmeyin !
    CEVAPLA
  • Misafir BU YORUMLARI YAPANLAR TIP ADAMI DEĞİLDİR DEHB BİR TIBBİ BİR HASTALIKTIR DOKTOR OLMAYAN BİRİNE KENDİNİZİ TESLİM ETMEK İSTİYORSANIZ KENDİNİZ BİLİRSİNİZ.
    CEVAPLA
  • Misafir ilaç kullanımına karşıyım ayrıca ilaç kullanıp tam manada düzelen var mı?
    CEVAPLA
  • Misafir merhaba hocam 6.5 yasında oğlumda dikkat eksikliği çıktı ilaç verdiler ama ritalin pek bir işe yaramadı ve ilaç verme taraftarı değilim ilaçsız olarak dikkat eksiliği olan çocuklara okuma yazma nasıl öğretebilirim...
    CEVAPLA
  • Misafir ritalin çocukları adlı makaleyi okumanızı öneririm
    CEVAPLA
  • Misafir Hocam benim cocuğuma dikat dağiniklığı var dediler ilac başlıyacak doktoru ben çook kararsızım ilac hic isdemiyorum ben neyapayım ne olur bana yardım edin evlat olunca yanliş adım atmaktan korkuyorum lütven bana yardım edin
    CEVAPLA
  • Misafir Aradan 5 sene geçmiş ilaç ya da ilaçsız çocuğunuz düzeldi mi?
    CEVAPLA
  • Misafir Merhaba hocam 2. sinifa giden oglum var evde cozdugu testlerde yanlis yapmiyor 1 veya 2 tane oluyor ama sinifta yapilan testlerde cok sayida yanlis yapiyor sessiz ortamda daha dikkatli sinifta dikkatini veremiyor ne yapmaliyim oneriniz nedir simdiden tesekkur ederim
    CEVAPLA
  • Misafir merhaba hocam 7 yasındaki oğlumu psikiyatriste götürdük sonuçta ilaç kullanımı dedi biz henüz tereddütteyiz kullanmaya başlamadık. dikkat eksikliği ile ilgili nasıl bir çözüm öneriniz mevcuttur?
    CEVAPLA
  • Misafir Ben sunu anlamiyorum.her biraz hareketli cocugu öğretmen uğrasmak istemedigi icin problemi var deyip psikiyatriste gonderiyor.her cocuk ayni hareketlilikte olacak ayni seviyede sakin olacak diye bir kriter mi var.zamane cocuklarindan 80 li yillarin cocuklarini beklemek hata olur sanirim.
    CEVAPLA
  • Misafir Elinize sağlık sizin gibi insanların değerli düşüncelerini çok önemsiyorum biz büyükler hiç çocuğun yerine koymuyoruz kendimizi hep dışarıya iyi görünmek için çocuklarımızı kullanıyoruz onları yarıştırıp kendi yapamadıklarımızı onlara yaptırmaya çalışıyoruz eğitim sistemi zaten rezalet
    CEVAPLA
  • Misafir Merhaba benim oğlunda beş yildir dikkat eksikliği ve hiperaktivite var ilaç kullanıyoruz kullandığımız ilaç koserta 27mlg oğlum sonuç yaşına girdi yedinci sınıf otuzbeskilo bu ilacın. Oğluna ne gibi zararları olur ilacı icmeyince hic ders yapmıyor çok agresif evde ve dışarıda hep sorun yaşıyor başka
    CEVAPLA
  • Misafir Ortada psikoloji psikatri cekismesi mi var acaba
    CEVAPLA

İnternet sitemizde kullanılan çerezlerle ilgili bilgi almak ve tercihlerinizi yönetmek için Çerez Politikası, daha fazla bilgi için Aydınlatma Metni sayfalarını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.