“Şu sırtımı bir kaşır mısın?” deyip bir yakınızdan yardım alabilirsiniz. Toplum içinde kafanızı, yüzünüzü, kolunuzu rahatlıkla kaşıyabilirsiniz. Peki ya makat kaşıntısı...

Makatta kaşıntı şikâyeti basit görünmesine rağmen, günlük hayatımızı alt üst eden bir problem haline gelebilir. Sokakta yürürken, çalışırken kuğu balesi yapar gibi kibar hareketlerle, durumu idare etmeye çalışmak ve bir an önce eve gireceğiniz anı hayal etmek tüm gününüzü mahveder.

Ancak makatta kaşıntı şikâyeti kaşıyarak geçmez. Bu kaşıntının altında yatan sebepleri bulmak gerekir. Makatta kaşıntı şikâyeti yediğiniz besinler nedeniyle bile olabilir. Mayalı alkoller (bira, şarap vs.), bol acılı baharatlı gıdalar (tavana atılan çiğ köfteler, 'usta 1,5 acılı adana çek' nidaları vs.), bol dedikodunun eşlik ettiği kahveler, çaylar makat kaşıntısını tetikleyen unsurlar arasında yer alır.

Makattaki kaşıntı şikâyetine en sık neden olan enfeksiyon Candida albicandır. Bunun dışında kıl kurdu, herpes simpleks virüsü ve sifiliz de makatta kaşıntıya neden olur.

Bunların dışında makatta kaşıntıya sebep olan diğer rahatsızlıklar şu şekilde sıralanabilir:

• İltihabi bağırsak hastalıkları
• Anal fissür
• Makat fistülü
• Anal sfinkter travmaları ve işlev bozukluğu
• Anal apse
• Makat sarkması
• Hemoroid
• Anal inkontinans (dışkı ve gaz kaçırma)
• Makattaki kıl ve ter bezlerinin iltihaplanması
• Anal Kondilom(Genital siğil)
• Bowen ve paget hastalığı
• Şeker hastalığı
• Hipertiroidi
• Vitamin eksikliği
• Kronik ishal ve kronik kabızlık
• Makat, rektum ve bağırsak kanseri
• Çölyak hastalığı

Makat kaşıntılarında hijyen büyük önem taşır. Özellikle yaz aylarında bu şikâyetlerde artış olmaktadır. Çünkü terlemeye bağlı nemlenen makat bölgesi, yeterli temizliği sağlanmadığında tahriş olarak kaşıntıya sebep olabilir. Anal Pruritus denilen makat kaşıntısının olmaması için, makat bölgesi günlük temizlenmeli ve kurulanmalıdır. Yıkama sonrasında ıslak bırakılırsa yine tahriş olabilir. Makat temizliği için sadece su kullanmak yeterli olacaktır. Piyasada bulunan kozmetik ürünleri alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bunun dışında temizlerken de abartıp keselemeye gerek yok. Çünkü makat mukozası hassas ve tahrişe meyillidir. Eğer temizlerken tahrip ederseniz evet yine tahriş olur.

Anal Pruritus problemi topikal tedavilerle rahatlıkla çözülebilir. Ancak ihmal ettiğiniz zaman, anal dermatit denilen makat hastalığına dönüşür. Anal dermatit makat kaşıntısında bir üst basamaktır. Kaşıntı artık etrafınızdakileri gözünüzün görmeyeceği boyutta olabilir. Kaşıma dürtüsüne engel olamazsınız ve bunun sonucunda makatta kızarıklık, sulanma hatta iltihaplanmalar bile olabilir. Anal dermatit de yine bir takım kremlerle tedavi edilebilir. Ama tedavi edilebilir olması bu raddeye bekleyebileceğiniz anlamına gelmez. Kendinize eziyet etmeyin.

Özellikle akut dönemde, teşhis konulduktan sonra, ek olarak alabileceğiniz birkaç basit önlem; süreci daha rahat atlatmanızı sağlayabilir. Mesela bol baharatlı yiyeceklere, çay ve kahve tüketimine veya mayalı alkollere bu dönemde ara verebilirsiniz. Makat bölgesini gün içinde temiz ve kuru tutmak kaşıntıyı azaltabilir. Akut dönemde makatı kurulamak için peçete yerine temiz, yumuşak havlular kullanmak daha doğru bir tercih olur. Bu dönemde kıyafet seçimine de dikkat etmek gerekir. Modaya göre değil, kaşıntıya göre giyinmekte fayda var. Dar pantolonlar, taytlar yerine bol hava alan kıyafetler giyilmelidir. Ekstra gün içinde yapabileceğiniz oturma banyoları ise kaşıntı büyük ölçüde rahatlatabilir.

Görüldüğü üzere makat kaşıntısına sebep olan liste gayet uzun. Yani arama motorlarına yazdığınız “Makatta kaşıntı neden olur?” sorusunun cevabında da sağlıkla ilgili her soruda olduğu gibi kanser çıkabilirsiniz. Bu yüzden teşhisi arama motorları yerine uzman hekimlere bırakın ve vakit geçirmeden tedavi olun.