Yumuşak bir dokunuş her şeyi değiştirebilir. Bu durum çocukların fiziksel ve duygusal gelişiminde önemli bir farklılık olabilir ancak, aileden veya hastane personelinden beklenen birebir deri teması çoğu zaman bunu unutuyor.

Bebekler 40 hafta boyunca amniyotik sıvının içerisinde güvenle büyürken, erken doğan bebekler dramatik durumlar tecrübe ediyorlar. Örneğin, erken doğan bebekler anneleriyle uzun bir süre temas kuramayabiliyor, ameliyat olmak zorunda kalabiliyor ve ne yazık ki cilt ve kaslarında yer çekiminin etkilerini daha yoğun hissediyorlar.

Uzmanlara göre çok erken yaşlarda maruz kalınan acı dolu tecrübeler, bebeklerin beyin gelişiminde uzun vadeli etkiler yapabiliyor. Ancak, bebeklerin nazik bir dokunuşa verdikleri tepkinin onlarda nasıl değişiklik yaptığı, gelişimlerini ne derece etkilediğini açıklamak güç.

Nazik bir üfleme

Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan bir çalışmada bebeklerin kafalarına elektrotlar bağlandı ve ciltlerine üflenen nazik bir havanın sonucunda beyinlerinin nasıl tepki verdikleri araştırıldı. Araştırmada kullanılan bebekler, anne karnında veya dışarıda 40 haftalarını tamamlamış bebekler, erken doğanlarda ise ortalama 36 haftalık bebekler kullanıldı. Araştırmanın sonuçlarından bazılarına göre, 24 ile 36 haftalık bebeklerin nazik dokunuşlara olan reaksiyonları hafif, özellikle de 38 ve 42 hafta aralığındaki bebeklerle kıyaslandıklarında. Bebeklerin acıya karşı gösterdikleri reaksiyonun, nazik bir dokunuşa gösterdikleri reaksiyondan daha fazla olduğu biliniyor. Her ne kadar ağrı kesici ilaçlarla bu acılar giderilse de, beyin o acılı tecrübeleri de kaydediyor.

Ancak, umut verici olan gelişme şu ki, erken doğmuş dahi olsalar aile bireyleriyle zaman geçirmeyi başarmış bebekler, nazik dokunuşlara karşı daha farklı tepkiler veriyorlar. O dokunuşları daha fazla hissediyorlar.

Prematüre bebekte iletişim ne zaman başlar?

Zamanından önce doğan bebeklerle tam zamanında doğan bebekler arasındaki reaksiyon farkının benzer olup olmadığı net değil. Dokunmanın ve duymanın gelişen ilk duyular olduğu da biliniyor. Bebekler de doğdukları ilk zamanlarda, bu yetilerle öğreniyorlar ve yeni tecrübeler kazanıyorlar. Bu edindikleri tecrübeler, aileleriyle kurdukları ilk iletişim yöntemleri oluyor.

Kabul ediyoruz ki bebekler acıyı hissediyorlar ve bundan negatif etkileniyorlar, ancak bu çalışmayı yürüten uzmanlara göre onların acıyı hissedebiliyor olmalarından çok, nazik dokunuşlarla gelişimlerini dengelemeleri asıl önemli olan durum. Cilde nazik dokunuşlar aracılığıyla aktif hale gelen bazı liflerin sinir hücrelerinde var olduğu biliniyor ve bu aktif hale gelmiş lifler, beynin gelişiminde önemli rol oynuyorlar. Erken doğan bebekler ise, bu aktif hücreleri yoğun bir şekilde hissedebiliyorlar ve bu hisle beyinlerine dalgalar gönderiyorlar.

Nazik dokunuşların eksik olduğu gelişimde hayvanlar üzerinde farklı davranışlar belirlendi. Yalanma eksikliğiyle büyüyen köpekler daha agresif ve stresli hale geldiler örneğin. Aynı zamanda, bazı bulgulara göre otizmli bireylerde devam eden çalışmalarda, dokunmanın önemi değişiklik gösteriyor ve şu an bu nazik dokunuşların önemi daha da önemli hale geliyor. 27 haftalık doğan bebeklerin %25 kadarında otizm olduğuna dair bazı çalışmalar mevcut.

Burada ilginç olan, bebekle ilgilenmenin, onu sallamak ya da tutmak değil, yalnızca ona nazikçe dokunmak ve onun teninde varlık hissettirmenin öneminin bu kadar yoğun etkilere sebep verebiliyor olması. Bunu bilmek, bebek yoğun bakımı önünde çaresizce ve çıldırmış gibi bekleyen anne babalar için de oldukça önemli olsa gerek. Ona nazik bir şekilde her dokunduklarında, bebeklerinin gelişimine bir şekilde hizmet ettiklerini bilmek, onlara mutlaka iyi gelecek.

Kaynak: www.newscientist.com